Internet of Things en ethiek: laat jij je broodrooster voor jou beslissen?

slimme broodrooster

Heb je er weleens bij stilgestaan wat slimme objecten met ons doen? Iohanna Nicenboim, design onderzoeker bij de Connected Everyday Lab, doet dagelijks onderzoek naar hoe ‘dingen’ onze levens beïnvloeden. Tijdens Border Sessions in Den Haag laat zij het publiek een sneak preview zien van het onderzoek dat zij doet, en de conclusies die wij hieruit kunnen trekken. “Naarmate wij [mensen] dingen worden in de Internet of Things, moeten we na gaan denken over onze waarden en wat aan elkaar gerelateerd is.”

A/B broodrooster

Iohanna werkt voor een lab dat onderzoek doet naar hoe design mensen, objecten en technologie samen kan brengen. Hierbij kijken onderzoekers naar de mogelijkheden die wij uit technologie kunnen halen, maar ook de ethische implicaties hiervan. De vraag is namelijk of het wel goed is dat steeds meer objecten menselijke taken gaan overnemen? En tot hoe ver kan dat gaan?

Een goed voorbeeld van een slim object is het slimme broodrooster. Iohanna ontwierp speciaal voor haar onderzoek een prototype van het broodrooster. Het bijzondere is dat het object A/B tests uitvoert. Dit wordt regelmatig gedaan door online marketeers om te kijken welk design het beste bij het publiek aanslaat. Het broodrooster doet hetzelfde maar dan met brood. Elke keer roostert het object je brood net iets meer of minder. Per keer kan je aangeven wat je het lekkerst vindt. Dit gaat zo door tot je het perfecte stuk geroosterd brood hebt bereikt. Er zit alleen één maar aan: zodra jij het perfecte brood hebt, moet je gaan betalen.

Kansen en risico’s

Het bijzondere aan het slimme broodrooster is dat we ons hierdoor gaan afvragen wat onze waarde is in een wereld dat wordt gedomineerd door objecten. Laten wij onze broodrooster voor ons beslissen? Het broodrooster biedt ook kansen voor adverteerders. Ze kunnen hiermee data verzamelen, analyses uitvoeren en geld verdienen. Mikko Hypponen, beveiligingsonderzoeker bij F-Secure, stipte ook het gevaar aan van de Internet of Things. Hij geeft aan dat slimme objecten kwetsbaar zijn en een makkelijke prooi voor internetcriminelen.

Door prototypes te maken van slimme objecten, en tot inzichten te komen, hoopt Iohanna een groter bewustzijn te vormen bij de consumenten. Zo ontwikkelde Iohanna ook een printer die de algemene voorwaarden van je huis opstelt, een weegschaal die je motiveert meer te sporten en een radio die je slaap positie verklaart met de sterkte van je koffie. De prototypes werpen vragen op over onze interesses, smaak, behoeftes en dagelijkse bezigheden. “Dingen kunnen dankzij hun connectiviteit autonoom worden – zich aanpassen aan complexe situaties zonder onze ingreep en namens ons anticiperen op onze behoeftes.”

Het doel van Iohanna is te laten zien wat de sociale consequenties zijn van slimme objecten. Huidige berichtgeving is vaak overwegend positief over smart homes en Iohanna laat zien wat de gevolgen kunnen zijn. Het grote risico dat de Internet of Things met zich meebrengt, is dat alles op het Web staat. Je kan hierdoor niet meer ongezien over straat of gratis je brood eten zonder dat alles in de gaten gehouden wordt. Willen wij, als mens, gereduceerd worden tot data? That’s the question.