Komend weekend is in New York de finale van het vierde Formule E-seizoen. Met een zogenaamde double header – twee races in één weekend – wordt de strijd om het kampioenschap beslist, in de stad waar de Formule 1 nooit voet aan de grond kreeg.
Seizoen 4 (2017-2018) van de Formule E telde twaalf races in steden op vijf continenten. Inmiddels “vaste” waarden als Parijs, Berlijn, Hong Kong en Mexico werden aangevuld met primeurs in Santiago (Chili), in Rome en zelfs in Zürich.
Deze laatste race betekende opnieuw een klinkende triomf voor de elektrische raceklasse, want autosport was sinds 1956 (na de Le Mans-ramp in 1955) in Zwitserland verboden. De Zwitser Sebastian Buemi mocht als eerste de straten verkennen:
Verschillende locaties, veranderende data: voor autosportfans, normaliter varend op een vaste kalender van maart tot november, blijft het wennen.
Maar volgens AudiSport-directeur Dieter Gass moet de Formule E niet aan een vaste kalender beginnen: “Juist die beweeglijkheid en de verrassingen horen bij deze serie. De Formule E moet echt iets anders zijn.”
Audi is een van de vele autofabrikanten die inmiddels in de Formule E actief is. Dit najaar stapt ook BMW in, en het jaar erna volgen Mercedes en Porsche. De raceklasse is een perfect uithangbord voor de elektrische modellen die zij in de nabije toekomst op de markt willen brengen.
De races vinden plaats op de stoep bij de klandizie, bewoners van grote steden die behoefte hebben aan ander, schoner vervoer.
Groei
“Toen we begonnen,” stelt Lucas di Grassi, tot dit weekend de regerend Formule E-kampioen, “hadden we alleen een powerpoint, Alejandro Agag en ik. Nu hebben we drie maal zoveel autofabrikanten als de Formule 1. Dan doen we toch iets goed. Overal ter wereld heeft de autosport het moeilijk, alleen de Formule E niet, die groeit alleen maar.”
In Berlijn sprak ik met Di Grassi over de veranderingen die de Formule E doormaakt. “In het begin keek iedereen er raar tegenaan. Ik ook. Er waren veel coureurs die zeiden: dát ga ik nooit doen. En nu staan ze in de rij voor een zitje. De salarissen gaan ook omhoog, dat is altijd een goede indicatie!”
“We halen steeds meer sponsors binnen en er komt ook veel meer publiek op af. En let op: het is een ander publiek. Jonger en in meer dingen geïnteresseerd dan de traditionele autosportfans. Formule E-fans zijn ook gek op racen, maar ze zijn evenzeer bezig met duurzaamheid, met software en gaming.” Omschrijft hij daar nu precies de Numrush-lezer?
Close Racing
Eerst het racen. Aan het begin van dit seizoen heb ik hier al eens de ins en outs van een Formule E-event uiteengezet.
Het vierde seizoen heeft daarna aardig wat spektakel opgeleverd. Bijvoorbeeld tijdens de race in Santiago:
Het mooie aan de Formule E, stelt Di Grassi, is dat je echt dicht op elkaar kunt racen, omdat de auto’s niet zo afhankelijk zijn van de aerodynamica.
“Daardoor blijft de Formule E een klasse waarin de coureur het verschil kan maken. Kijk hoe dicht alles bij elkaar zit. Alle auto’s in de Formule E kunnen winnen. En zo moet het. Er moet een evenwicht zijn: de fabrikanten moeten dingen kunnen ontwikkelen, maar beperkt, zodat de coureur relevanter blijft dan de auto. Die balans heeft de Formule E.”
Hoe ongelofelijk close het kan zijn demonstreerde Di Grassi zelf in Uruguay, in gevecht met Jean-Éric Vergne:
Een eigen gezicht
Met al dit soort gevechten en verschillende kanshebbers en winnaars heeft de Formule E in seizoen 4 meer en meer een eigen gezicht gekregen.
Naast de aanvankelijke protagonisten Di Grassi en Buemi, ontpopten steeds meer coureurs zich als echte Formule E-coureurs: zoals Felix Rosenqvist, Sam Bird, Daniel Abt, Mitch Evans en Jean-Éric Vergne.
Maar ook privé-teams als Mahindra en Techeetah schoven tussen de fabrikanten door naar voren. Dankzij klinkende resultaten, en soms ook met inventieve mediaproducties.
Met dit filmpje won Techeetah zelfs de eerste prijs op de Positive Planet Foundation’s Positive Cinema Week in Cannes.
Dit weekend in New York is de kans groot dat Techeetah-coureur Vergne zichzelf ook tot Formule E-kampioen kroont.
“De Formule E is mijn redding geweest,” betoogde Vergne eerder dit jaar. Vergne reed drie seizoenen in de Formule 1 voor Toro Rosso, maar werd eind 2014 door Red Bull aan de straat gezet. Een periode waar hij niet graag op terugkijkt. “In de Formule 1 raakte ik mijn persoonlijkheid kwijt, dat gaat me hier niet meer gebeuren,” aldus Vergne.
Alleen Sam Bird kan Vergne nog achterhalen. Het lijkt bijna onmogelijk, maar we hebben al meer bizarre ontknopingen gezien in de korte geschiedenis van de Formule E.
Twee jaar geleden won Buemi de titel dankzij de twee punten die hij kreeg voor de snelste ronde in de laatste race van het jaar. Vorig jaar verloor hij de titel aan Di Grassi na een heftige crash tijdens het slotweekend in Montreal.
Batmobile & Mario Kart
In New York zal de Formule E afscheid nemen van een opvallend kenmerk. In seizoen 5 zal er een nieuwe standaardbatterij worden geïntroduceerd, die meer vermogen levert en langer meegaat.
De Formule E zal niet langer twee auto’s nodig hebben voor één race, dus de veel bekritiseerde autowissel zal verdwijnen. Het betekent een grote sprong voorwaarts op de road-map die de Formule E vanaf het begin voor zichzelf uitgestippeld heeft.
Dankzij deze road-map blijven de ontwikkelingen en dus de kosten voor de teams beheersbaar.
Seizoen 5 brengt meteen ook een heel nieuw chassis, de Gen2-car, die in Berlijn voor het eerst het circuit op ging, met aan het stuur ex-Formule 1-wereldkampioen Nico Rosberg.
Met deze futuristisch ogende auto wil de Formule E zich duidelijk onderscheiden van de rest van de Formuleracerij. Door de dichte wielen en het ontbreken van een grote achtervleugel oogt de auto als een kruising van een Formule-auto met een Le Mans-prototype.
En zo voelt het ook tijdens het rijden, zeggen de coureurs die er al mee getest hebben. Met deze Batmobile paait de Formule E de wereld van de film, van virtual reality en gaming.
Dat zal komend seizoen nog verder gaan, als de coureurs tijdens de race in bepaalde zones “sterren” kunnen oppikken die de auto voor een bepaalde duur extra vermogen geven. Formule E goes Mario Kart.
Roborace
En het stopt niet. Komend seizoen zal er in het programma van elk Formule E-event ook weer plaats zijn voor de autonome racewagens van Roborace.
Lucas di Grassi blijkt verrassend genoeg ook CEO van Roborace. Uhm… is dat niet een beetje raar? Een coureur als CEO van een raceklasse die de coureur overbodig maakt?
Di Grassi lacht erom. “Het is zo. Want of ik het nu wil of niet: de toekomst van de auto is elektrisch en autonoom. Of het nu nog vijf jaar duurt of vijftien jaar, dáár gaat het naar toe.”
Roborace zou aanvankelijk een vloot autonome racewagens op de baan brengen, maar de vooruitgang gaat toch weer niet zó snel. Voorlopig beperkt de serie zich tot een wedstrijd tussen twee DevBots.
Een DevBot is net als de Roboracer voorzien van vier elektromotoren (totaal ruim 500 pk), met diverse sensoren, lidars en camera’s rondom. Het verschil is dat in een DevBot ook een mens kan plaatsnemen.
“Met de Devbot kunnen we de technologie voor autonoom rijden verder ontwikkelen, in een veilige omgeving,” aldus Di Grassi. “We laten nu eerst een mens in de Devbot rijden om de Artificial Intelligence hiervan te laten leren.”
De autonome rit wordt geprogrammeerd door studententeams. Danilo Caporale, student uit Pisa, vertelt hoe zij de software zoveel mogelijk modelleren naar de mens: “Als jij rijdt voel je van alles, met je lichaam, en dan reageer je daarop. Zo proberen wij ook de Artificial Intelligence te laten voelen en reageren.”
Helaas voor hem, delft zijn DevBot in Berlijn het onderspit tegen het team uit München. Het blijft een fascinerend en bizar gezicht een lege auto over de baan te zien scheuren.
“Het is ongelofelijk hoeveel aandacht Robocar trekt,” aldus Di Grassi. “Wij krijgen op Youtube meestal meer views dan de Formule E-race zelf. Maar ook mensen uit grote onderneming die in de autosport geïnteresseerd zouden kunnen zijn, kijken toe. Bedrijven als Google en Amazon. Roborace is de enige categorie die voor hen relevant kan zijn.
Volgend jaar gaan we met vier DevBots de baan op: mens en machine. De machine kan voorlopig nog een hoop leren van de mens.”
Live Ghost Racing
Tot slot, voor wie er geen genoeg van kan krijgen: de Formule E lanceerde onlangs de Formula E Live Ghost Racing Game. Gebaseerd op de echte races kun je in een virtuele omgeving de strijd aangaan met alle Formule E-racers. Ben jij sneller dan Vergne?
De twee laatste races die beslissen over het Formule E-kampioenschap zijn komend weekend te zien bij Ziggo en Eurosport.
