Tegenwoordig gebruiken we kunstmatige intelligentie voor allerlei doeleinden, waaronder het herkennen van afbeeldingen. De FBI gebruikt deze techniek echter voor een wat duisterder doeleinde. Sinds 2014 werkt het Amerikaanse National Institute of Standards and Technology samen met de overheidsinstantie aan technologie om tatoeages te herkennen, blijkt uit onderzoek van de Electronic Frontier Foundation (EFF). Het idee is dat de FBI zo criminelen kan herkennen.
Volgens de EFF wil de overheidsinstantie profielen van mensen ontwikkelen op basis van hun tatoeages. Maar omdat tattoos in principe een vorm van meningsuiting zijn, “brengt iedere poging om mensen te identificeren, profileren, sorteren of te linken op basis van hun tatoeages serieuze vragen over de First Amendment omhoog”. De First Amendment is de Amerikaanse wetgeving die onder meer de vrijheid van meningsuiting beschermt.
Is dit wel ethisch verantwoord?
Bovendien zijn er behoorlijk wat ethische vraagstukken aan de orde bij de ontwikkeling van deze AI. Zo werden er 15.000 afbeeldingen van criminelen en gearresteerde mensen aan derde partijen gegeven om te gebruiken tijdens het testen. Maar veel van deze tattoos bevatten informatie over mensen die ook buiten de kunstwerken te identificeren zijn. Denk hierbij aan namen van geliefden, gezichten en geboortedata. Daarnaast is het nog maar de vraag of je gevangenen zomaar kunt gebruiken voor je eigen testen. Tijdens de tweede fase van de testen (Tatt-E) worden er ruim 100 duizend foto’s gebruikt uit diverse Amerikaanse gevangenissen.
Bovendien is het nog maar de vraag of het algoritme uiteindelijk wel honderd procent accuraat is. Het systeem koppelt mensen immers aan onder meer bendes op basis van specifieke tattoos en patronen, ongeacht de verdere context. Heeft het systeem een fout gemaakt, dan kan dit gigantische gevolgen hebben voor onschuldige mensen. Misschien heeft iemand wel een tattoo genomen toen ze dronken waren en staat de afbeelding wel helemaal niet voor wie ze zijn en nu denken.
Daarnaast kun je ook denken aan meer bekende voorbeelden. In de film American History X heeft de hoofdpersoon, gespeeld door Edward Norton, Nazi-tatoeages uit zijn verleden. Nadat hij de gevangenis uitkomt is hij een heel nieuw persoon met een andere ideologie, maar hij heeft nog steeds een gigantisch hakenkruis op zijn borstkast. Een systeem als dat de FBI nu maakt, kan hem opnieuw de gevangenis in sturen op basis van die tatoeages, terwijl de persoon in kwestie misschien wel helemaal niets fout heeft gedaan.
Hoe dan ook, de FBI blijft doorgaan met het project en het is maar afwachten hoe het uiteindelijk allemaal uitpakt. Inmiddels is wel bekend dat de onderzoeksafdeling van de Amerikaanse overheid beter naar het project gaat kijken, maar welke gevolgen dit heeft is niet bekend.