Apple ziet in media een manier om geld te verdienen en dat is slecht nieuws voor de media

Elger van der Wel

Apple zou dit voorjaar zowel een video- als een nieuwsdienst willen lanceren. En dat kan grote gevolgen hebben.

De laatste paar jaar wordt steeds duidelijker dat Apple voor een grote uitdaging staat. De iPhone is verantwoordelijk voor de gigantische groei die het bedrijf de afgelopen tien jaar heeft doorgemaakt, maar dat zorgt ook voor een gigantisch risico. Het financiële succes van Apple is namelijk afhankelijk geworden van diezelfde iPhone.

Elger van der WelElger van der WelElke twee weken schrijft Elger van der Wel een column over innovatie in de journalistiek en media. Deze week schrijft hij over Apple's plannen op mediagebied.Als je hoog over naar de cijfers kijkt, dan vallen een paar dingen op: de Mac, de productcategorie waar het 35 jaar geleden mee begon voor Apple, was in het afgelopen kwartaal goed voor een omzet van 7,4 miljard dollar. Dat betekent dat als de Mac een zelfstandig bedrijf zou zijn, het nog steeds een plek zou hebben in de Fortune 500 van grootste bedrijven.

De iPhone was in datzelfde kwartaal echter goed voor 52 miljard dollar omzet, bijna tweederde van het totaal. En de omzet van de iPhone daalt. In een jaar tijd liep die 15 procent terug. Apple maakt nog steeds gigantisch veel winst en heeft ongeveer een kwart biljoen dollar cash op de bank, dus je kunt niet zeggen dat het slecht gaat met het bedrijf. Beleggers zijn echter vooral dol op groei en die staat bij Apple onder druk.

Waar mensen vroeger twee of drie jaar met een iPhone deden, doen ze er nu drie tot vier jaar mee. Daarnaast heeft Apple last van Chinese smartphonemakers die goedkope Android-toestellen op de markt brengen. Zeker in China, dat voor Apple een belangrijk land is om verder te kunnen groeien, zorgt dat voor tegenvallende verkoopresultaten.

Andere inkomstenbronnen

Producten als de iPad, Apple Watch en sinds twee jaar de AirPods zorgen uiteraard voor de nodige omzet, maar zijn te klein om het bedrijfsresultaat minder afhankelijk te maken van de iPhone. En dus heeft Apple een ander doel voor ogen: geld verdienen met diensten. Als mensen een maandabonnement nemen op bijvoorbeeld iCloud op Apple Music verdient Apple continu geld aan ze. Het bedrijf is dan niet langer afhankelijk van wanneer mensen weer een nieuw toestel kopen, waarmee Apple in één klap een flinke bak geld verdient, maar een Apple-gebruiker levert dan consequent wat op.

In het afgelopen kwartaal is de omzet uit diensten – waar onder meer Apple Music en iCloud, maar ook de omzet uit de App Store onder vallen – met 19 procent gegroeid naar bijna 10 miljard dollar. Daarmee vormen diensten de grootste productgroep in Apple’s cijfers, na de iPhone.

Videodienst

Om een verdere groei te realiseren moet Apple echter meer diensten gaan bieden en het bedrijf heeft daartoe zijn zinnen gezet op media. Al jaren gaan geruchten dat Apple een eigen videodienst wil lanceren, maar hoe die er precies uit moet gaan zien, is nog steeds wat onduidelijk. Apple voerde veel gesprekken in Hollywood en de laatste tijd worden de deals die het bedrijf sluit zelfs gewoon openbaar gemaakt.

De projecten van Winfrey maken deel uit van een groter pakket originele content van Apple - AppleTerwijl Apple altijd alles angstvallig geheim probeert te houden, werd een overkomst met Oprah Winfrey afgelopen zomer officieel bekend gemaakt. De details over wat ze gaat maken, ontbraken echter nog wel. “Samen gaan ze originele programma’s maken. De projecten van Winfrey maken deel uit van een groter pakket originele content van Apple”, viel te lezen in het persbericht.

De geruchten gaan dat Apple zijn videodienst dit voorjaar aankondigt, eind maart of in april. En de dienst wordt mogelijk zelfs gratis, waarna je via Apple’s dienst betaalde abonnementen kunt afsluiten bij andere bedrijven. Via Apple’s platform kijk je dan dus gratis naar een programma van Oprah en kun je vervolgens met één klik binnen dezelfde app op je iPhone/iPad/Apple TV een abonnement afsluiten op HBO. En daar zit het verdienmodel voor Apple, want van de maandelijkse kosten van zo’n abonnement houdt Apple dan een percentage in.

Apple News

Daarnaast werkt Apple aan een betaalde versie van Apple News. In Nederland is Apple News enkel een widget met – in ieder geval voor je gevoel – een paar random headlines. In landen zoals de VS is het echter een nieuwsapp waarin artikelen van allerlei sites samenkomen. Met een voorpagina die een redactie bij Apple samenstelt en persoonlijke secties gebaseerd op je interesses.

Apple wil dit uitbreiden met een betaald abonnement. Voor een vast bedrag per maand krijg je dan toegang tot de artikelen, die normaal achter een betaalmuur zitten. In plaats van overal een abonnement af te sluiten, betaal je dus één vast bedrijf (waarschijnlijk een tientje per maand) aan Apple. Het is vergelijkbaar met wat Blendle in Nederland doet met Blendle Premium.

Het gerucht gaat echter dat Apple van de maandelijkse abonnementskosten 50 procent in zijn eigen zak wil steken en de rest wil verdelen onder de deelnemende uitgevers. Waar Apple News dus een interessante oplossing lijkt om mensen in één keer te laten betalen voor nieuws van verschillende titels, wordt vooral Apple zelf er beter van. Het techbedrijf heeft de maandelijkse inkomsten immers nodig om zijn beleggers happy te houden.

Oneerlijke positie

Het grote probleem is natuurlijk dat Apple eigenlijk een oneerlijke positie heeft. Na Apple Music, voegt het bedrijf straks nog twee diensten toe aan zijn platforms die standaard op het homescreen van gebruikers staan. Als uitgevers bijvoorbeeld zelf een alternatief voor Apple News willen lanceren, waarbij ze alle omzet houden, dan is het een stuk lastiger om gebruikers voor zich te winnen doordat ze niet voorgeïnstalleerd staan op apparaten.

Nu is dit natuurlijk niets nieuws. Het is iets waar app-ontwikkelaars al jaren mee worstelen. Ze zijn verplicht om hun apps te verspreiden via de App Store, waarbij Apple bepaalt of je wordt uitgelicht en het bedrijf zomaar een eigen versie van een app kan bouwen en standaard op alle iPhones ter wereld kan zetten. Daarbij behoudt Apple ook nog eens 30 procent van de omzet binnen de App Store.

Apple is een bedrijf dat geld wil verdienen aan datgene dat andere bedrijven aanbieden via hun hardware Apple is een bedrijf dat geld wil verdienen aan datgene dat andere bedrijven aanbieden via hun hardware. Een interessant verdienmodel voor Apple, dat zelfs voor de eindgebruiker positief is doordat alles goed geïntegreerd is in Apple’s ecosysteem. Voor mediabedrijven en in het bijzonder uitgevers, is het echter een terechte reden voor zorg. Niet meedoen is uiteraard een optie, maar als de concurrentie wel meedoet word je bijna gedwongen om ook mee te doen.

Het goede nieuws is dat Apple zich met zijn diensten tot op heden zeer beperkt op Nederland heeft gericht. En voor zowel de video- als de nieuwsdienst wijst alles erop dat de focus zich op de Amerikaanse markt richt. Nederlandse media kunnen dus vanaf de zijlijn zien hoe dit uitpakt en zich rustig voorbereiden op de eventuele komst van dergelijke diensten naar Nederland.