Numrush

DUO neust in reisgegevens studenten om fraude op te sporen

OV-Chipkaart_station_Utrecht_Centraal

DUO heeft dit jaar de reisgegevens van zeker tientallen studenten in handen gekregen, schrijft de Volkskrant. OV-chipkaartbedrijf Translink speelde die door, zodat het ministerie kon onderzoeken of studenten frauderen met hun woonadres. Daardoor zouden ze een eventueel hogere beurs voor uitwonenden kunnen opstrijken, terwijl ze thuis wonen.

Sinds enige tijd heeft DUO vijf à tien verzoeken per week ingediend om de gegevens te verkrijgen, zegt Translink. Alle verzoeken zijn ingewilligd. Het idee is dat DUO met de reisgegevens kan zien vanaf welk adres studenten naar hun school reizen. Uit die informatie is af te leiden waar de studenten wonen en of ze terecht een uitwonende beurs krijgen.

Officier van justitie

Probleem is echter dat het beleid is dat de reisinformatie van OV-chipkaarthouders alleen na tussenkomst van een officier van justitie aan derden wordt verstrekt. Dat is hier niet gebeurd. Reizigersorganisatie Maatschappij voor Beter OV heeft de Autoriteit Persoonsgegevens vandaag om nader onderzoek gevraagd. Volgens de organisatie ligt de privacy van de klanten van Translink nu op straat.

Bovendien werd eerder al door een rechter bepaald dat DUO de privacyregels overtrad. Een op fraude betrapte student stapte naar de rechter, die in mei zijn uitspraak deed. Door die uitspraak hoefde de student – die een hogere beurs kreeg omdat hij zogenaamd uitwonend was, maar eigenlijk bij zijn ouders woonde – geen geld terug te betalen en geen boete te betalen.

Juristen van Translink zeggen echter dat er volgens DUO een wettelijke grondslag is om de gegevens bij het bedrijf achter de chipkaarten op te vragen. “Sterker nog, DUO is een toezichthouder en daardoor zijn wij zelfs wettelijk verplicht die reisgegevens af te staan”, aldus een woordvoerster van Translink tegen de Volkskrant.

Levert niets meer op

Sinds 2015 levert frauderen met je woonadres overigens niets meer op. Toen werd het studievoorschot ingevoerd en sindsdien is er geen verschil meer tussen uit- en thuiswonende studenten in het hoger onderwijs. Het verschil is er alleen nog voor studenten die eerder met hun studie begonnen.

Die studenten bleken in 2013 behoorlijk vaak te frauderen. Uit ruim zevenduizend controles bleek dat 3.300 studenten frauderen met hun bijdrage. Die bijdrage wordt betaald via gemeenschapsgeld. Van hoeveel studenten de reisgegevens nu zijn gecheckt, kan DUO nog niet zeggen.