Het probleem van Facebook: Gebruikers houden niet van het bedrijf

Facebook legt meer nadruk op posts van vrienden. Facebook laat gebruikers zelf bepalen of een nieuwsbron betrouwbaar is. Facebook experimenteert met sectie voor lokaal nieuws. Het zijn slechts enkele onderwerpen waarmee Facebook in de eerste drie weken van dit jaar het nieuws haalde. En stuk voor stuk gaat het over dingen die Facebook verandert aan zijn product.

Elger van der WelWekelijks schrijft Elger van der Wel een column over innovatie in de journalistiek en media. Deze week schrijft hij over Facebook.Nu heeft Facebook altijd al heel veel veranderd, maar zeker het afgelopen jaar krijgen die veranderingen meer aandacht dan ooit. Dat heeft niet zoveel te maken met Facebook zelf, maar vooral met de media. De veranderingen raken hen namelijk direct en dus zijn geneigd er eerder over te schrijven. Het gaat over nieuws op Facebook, nep en echt. En dus maakt het nieuws nieuws van nieuws op Facebook.

Nu kan ik een – volgens mij best interessante – column schrijven over de relatie tussen de media en Facebook. Over of het goed of slecht nieuws is dat posts van pagina’s (en dus van media) minder bereik krijgen doordat Facebook zijn algoritmes aanpast. Over hoe media het maximale uit Facebook kunnen halen, zonder te afhankelijk te worden van het medium. Het probleem is dat ik dan mee ga in alle aandacht voor nieuws op Facebook. Dat terwijl het veel interessanter is om even uit te zoomen.

Negatief effect

Is het spenderen van tijd op social media slecht voor ons? Deel deze quoteEr gebeurde namelijk iets bijzonders eind vorig jaar. Facebook schreef een blogpost waarin het ingang op de vraag: is het spenderen van tijd op social media slecht voor ons? Opvallend, aangezien het bedrijf er al jaren alles aan doet om ons zoveel mogelijk tijd te laten doorbrengen op Facebook.

Facebook ontkent in dat artikel niet dat social media een negatief effect op ons kan hebben. Het zegt dat mensen negatieve gevoelens kunnen krijgen als ze door hun timeline scrollen, zoals uit wetenschappelijk onderzoek blijkt.

Het bedrijf heeft echter ook een oplossing: interacteren en communiceren. Op Facebook. De oplossing van het internetbedrijf om de negatieve effecten van social media teniet te doen is meer Facebook gebruiken. Zo kennen we Facebook weer!

Geen persoonlijke dingen

Er zit echter iets heel interessants achter deze uitleg. En ook achter het feit dat Facebook meer aandacht gaat geven aan posts van vrienden, boven die van bedrijven. Mensen communiceren namelijk eigenlijk niet meer op Facebook. Ze delen geen persoonlijke dingen meer, gebruiken het niet om daadwerkelijk contact te maken. In plaats van scrollen we door tijdlijnen, taggen we elkaar onder viral video’s en ergeren we ons aan die ene tante die overal op reageert.

Facebook is een soort digitale equivalent van het burgerservicenummer Deel deze quoteZeker jongeren doen eigenlijk helemaal niks meer met Facebook. Ik heb het een jongen van een jaar of 16 wel eens horen vergelijken met een familiediner: je bent erbij omdat dat zo hoort, maar je wilt er eigenlijk niet zijn. Jongeren delen dingen met elkaar via Snapchat, via Instagram, via WhatsApp. Facebook is een soort digitale equivalent van het burgerservicenummer. Je hebt het nodig om mee te doen in de digitale maatschappij, maar doet er niks actiefs mee.

Dit probleem heeft Facebook zelf veroorzaakt. Het heeft jarenlang bedrijven omarmt en alle ruimte gegeven op zijn platform. Het heeft bekende mensen gestimuleerd om pagina’s te maken zodat hun fans hen konden volgen. Het heeft er voor gezorgd dat media video’s zijn gaan maken, die maar één doel hadden: viral gaan. Elke verandering bij Facebook is er jarenlang op gefocust geweest dat mensen meer tijd op het medium zouden gaan doorbrengen en dat er meer data kon worden verzameld over hun gedrag en interesses. Dat is gelukt, maar de logische keerzijde is dat mensen het sociale netwerk niet meer gebruiken om persoonlijke dingen te delen of met elkaar te communiceren.

We houden niet van Facebook

Waarom zou je een hemelsnaam persoonlijke dingen vertellen of contact zoeken met je vrienden op een plek vol posts van bedrijven? Je ziet dat andere apps als WhatsApp en Instagram die rol hebben overgenomen. Wat dat betreft heeft Facebook precies de juiste overnames gedaan.

Daar komt nog bij dat eigenlijk niemand echt positief is over Facebook. We wantrouwen het bedrijf met onze privacy (maar we kunnen tegelijkertijd niet zonder) en plaatsen de vernieuwingen die het bedrijf doorvoert al snel in een negatief frame. Een plek waar je geen positief gevoel bij hebt, is natuurlijk geen plek waar je persoonlijke dingen gaat delen en contact met vrienden zoekt.

De veranderingen die Facebook doorvoert in de NewsFeed gaan daar natuurlijk niks aan veranderen. We gaan niet opeens met zijn allen wel van Facebook houden.

Snapchat

Het opvallende is dat we bij Snapchat zien dat het omgekeerde gebeurt. De app heeft de laatste jaren heel veel functies toegevoegd. Onder meer content van mediabedrijven onder de noemer Discover en een wereldkaart vol Snaps. Uit uitgelekte data blijkt echter dat heel veel gebruikers deze nieuwe functies niet gebruiken. Wat doen ze wel met Snapchat? Communiceren met elkaar via persoonlijke berichten? Persoonlijke dingen delen. Daar komt bij dat gebruikers houden van Snapchat.

Bekijk ook

Is Snapchat dood? Nee, de app is onder jongeren nog steeds springlevend!

Dat wat Snapchat wil heeft Facebook en dat wat Facebook wil heeft Snapchat. Wat beide bedrijven doen is veranderingen doorvoeren om te bereiken wat de ander heeft. In plaats daarvan kunnen ze ook omarmen wat ze zijn en daar het maximale uithalen. Daarvoor ligt de focus echter te veel op groei. Op meer gebruiksmomenten. Op meer van onze tijd. Op meer inkomsten. En te weinig om gebruikers die van het medium houden.