Als gevolg van de pandemie had Nederland maandenlang te maken met een avondklok, in de hoop het aantal besmettingen terug te dringen. Tijdens die periode mochten mensen tussen 21:00 en 4:30 niet naar buiten. In die periode hadden jongeren minder vaak seks dan voorheen, maar werden zij wel vaker het slachtoffer van seksueel geweld. Dat blijkt uit onderzoek van Rutgers en Soa Aids Nederland onder bijna 2.500 jongeren tussen de 16 en 24 jaar oud.
Maar liefst 8% van de meisjes en 3% van de jongens maakten tijdens de avondklokperiode begin 2021 seksueel geweld mee. In de zomerperiode waren dat veel minder mensen, namelijk 5% van de meisjes en 1% van de jongens.
Ton Coenen, directeur van Rutgers, vindt de ontwikkeling zorgelijk. “We zien al jaren dat er veel te veel seksueel geweld plaatsvindt. Dat het toeneemt in de avondklokperiode is nog zorgelijker. Hier moet echt iets aan gedaan worden. Het voorkomen seksueel geweld moet prioriteit zijn van de volgende regering.”
Rutgers en Soa Aids Nederland noemen meerdere mogelijke verklaringen voor deze stijging. Coenen zegt tegenover de NOS bijvoorbeeld dat een belangrijk deel van het seksueel geweld plaatsvindt bij bekenden, een date of partner. Maar tijdens de avondklok waren er mogelijk minder veilige mogelijkheden om af te spreken met een date of om te feesten. En vaak moest je bij een ander overnachten, zelfs als je dat eigenlijk niet wil. Daarnaast was er meer sprake van online grensoverschrijding: jongeren ontvingen meer seksueel getinte beelden en verzoeken.
Wel een ‘summer of love’
Uit het onderzoek blijkt verder dat singles tijdens de vorige lockdown minder seks hadden dan voor de coronacrisis. Dat gold ook al voor de vorige lockdowns: tijdens de eerste lockdown had slechts 18% van de singles seks. In de zomer van 2022 werd dat 30%, maar tijdens de tweede lockdown eind 2022 daalde dat weer naar 23%. Tijdens de avondklok steeg het percentage singles dat seks had weer iets, namelijk naar een kwart.
Tijdens de zomer van 2021 gingen we juist weer terug naar vanouds: singles flirten, daten en hebben weer net zo vaak seks als voor de coronacrisis. 35% had afgelopen zomer seks, tegenover 36% van de singles in de maanden voor corona.
Nadeel is wel dat je laten testen op SOA’s nog niet altijd even gemakkelijk is. Eén op de vijf jongeren zegt dat ze zich vanwege coronagerelateerde redenen niet hebben laten testen. “Nog niet overal in Nederland draaien de soa-poli’s van de GGD op de capaciteit van voor de coronacrisis, bijvoorbeeld door personeelstekort”, legt Mark Vermeulen, directeur van Soa Aids Nederland, uit. “Als jongeren risico hebben gelopen en niet naar hun huisarts willen, of niet bij de GGD terecht kunnen, is een betrouwbare zelfafnametest een alternatief. Toegang tot deze zorg is echt heel belangrijk, zeker nu jongeren weer meer seks hebben.”