Tijdens verkiezingen in achttien verschillende landen speelden de verspreiding van nepnieuws en manipulatie via sociale media een belangrijke rol. Dat blijkt uit onderzoek van Freedom House (pdf), waarbij het internetgebruik binnen 65 landen onderzocht werd. Welke landen er precies door de beïnvloedingscampagnes werden getroffen, zeggen de onderzoekers niet.
Meestal probeerden overheden verkiezingen binnen hun eigen landen te manipuleren door nepnieuws op sociale media te verspreiden. Overheden in dertig landen, bijvoorbeeld Venezuela, Turkije en de Filipijnen, zouden ‘opiniemakers’ in dienst hebben. Volgens de onderzoekers worden zij ingezet om discussies op sociale media een specifieke kant op te sturen.
Daarnaast zouden regimes in onder meer Tibet en Ethiopië mobiele zendmasten offline hebben gehaald in gebieden waar minderheden wonen. Op die manier werd gepoogd deze minderheden online te censureren.
Het gebeurt minder vaak dat de verkiezingen van een ander land beïnvloed werden, aldus het onderzoek.
Nederland
In het onderzoek wordt niet naar het internetgebruik in Nederland gekeken. Minister Ollongren zei eerder vandaag echter dat Nederland in de nadrukkelijke belangstelling van Rusland staat. Het land zou hier de publieke opinie proberen te sturen. Samen met onder meer Facebook, Google en Twitter wil ze gaan onderzoeken hoe er weerstand geboden kan worden tegen deze praktijken.
De Europese Unie verhoogt op zijn beurt het budget voor strategische communicatie en dan met name voor de taskforce die nepnieuws signaleert.