Wat betekent netneutraliteit en hoe leg je het uit aan je vrienden?

Tussen alle virtual reality, slimme horloges en 3D printers klinkt steeds vaker een nieuwe term: netneutraliteit. Het klinkt saaier dan de andere trends, maar er is alle reden om extra aandacht te besteden aan dit ‘buzzword’.

De reden daarvoor is doodsimpel: netneutraliteit ligt aan de basis van het internet, die relatief nieuwe technologie die ons allen verbindt. Het is eigenlijk  Artikel 1 uit de Internetgrondwet, zullen we maar zeggen.

Een open netwerk

In de basis is het internet zoals wij het kennen een open, wereldwijd verbonden netwerk van computers, smartphones en een toenemend aantal andere soort apparaten.

Het internet is in de basis open, maar de leveranciers van onze internetverbindingen (providers) zijn in staat om bepaalde restricties of serviceniveau’s mee te geven aan onze verbinding. Zo kan een provider je dus abonnementen aanbieden op basis van een bepaalde capaciteit, ook wel internetsnelheid genoemd.

Wanneer men spreekt over het in het geding komen van de netneutraliteit gaat het er om dat providers niet zozeer je capaciteit verhogen of verlagen, maar bepaalde soorten internetverkeer met voorrang of juist vetraging mag verwerken.

net neutraliteit

Netflix vertraagd

Een typisch voorbeeld van de impact van deze aanval op netneutraliteit wordt halverwege vorig jaar duidelijk wanneer de streaming videodienst Netflix een akkoord bereikt over directe toegang op het netwerk van provider Comcast.

Netflix besluit in oktober om tafel te gaan met Comcast en een kleine 5 maanden later bereiken beide partijen een akkoord, duidelijk merkbaar voor de klanten van beide diensten:

chartoftheday_2255_Netflix_Comcast_Deal_n

Nederland is een van de weinige landen waarin netneutraliteit in wet is vastgelegd In Nederland mogen we vooralsnog niet klagen. We leven in een van de weinige landen ter wereld waarin netneutraliteit daadwerkelijk in de wet is vastgelegd. Nederlandse providers hebben al enige tijd te houden aan vijf belangrijke regels:

    1. Providers mogen iemand op geen enkele manier de toegang tot het internet ontnemen of belemmeren, tenzij de privacy van de gebruiker in het geding komt of de gebruiker verantwoordelijk is voor schadelijke praktijken.
    2. Providers moeten diensten aanbieden voor ouderlijk toezicht.
    3. Het contract van de provider moet in een begrijpelijke vorm zijn opgesteld
    4. Providers moeten de privacy van de gebruiker bewaken, bescherming tegen virussen bieden en helpen bij netwerkbeveiliging.
    5. Providers moeten toegang verlenen tot alle data op het internet: discriminatie is verboden.

Het meest bekende voorbeeld van dat laatste punt is de wetsuitbreiding die in 2012 in ons land werd aangenomen. Door een verrijking van de bestaande regels kochten internetproviders apps als WhatsApp en Skype niet langer verbieden op hun netwerk.

Europa leek voor te lopen

Het lijkt een aangelegenheid voor het Europees Parlement, deze netneutraliteit en uiteraard wordt er ook in Brussel menig disussie gevoerd over het onderwerp.

Lange tijd leek Europa een voorbeeldrol aan te nemen, toen in het voorjaar van 2014  het Europees Parlement onder aanvoering van Neelie Kroes instemde met de Connected Continent regeling: roamingkosten zouden vervallen en netneutraliteit zou Europees gegarandeerd worden.

De FCC weet zich in 2014 geen houding te geven als het om netneutraliteit gaat. Een wereld van verschil met de Verenigde Staten, waar het – geheel volgens traditie – een Wilde Westen aan het worden was. Internetproviders trapte hard op het rempedaal en begonnen in navolging van Comcast de ‘onderhandelingen’ met diverse grootverbruikers op hun netwerk.

De Amerikaanse telecomautoriteit FCC weet zich geen houding te geven: het komt met een wetsvoorstel dat zogenaamde ‘voorrangswegen’ op het internet moet toelaten, maar trekt die keutel amper 2 maanden later al weer in.

Ondertussen strooien de duurbetaalde lobbyisten met geld in het Amerikaanse Senaat en Witte Huis. Als klap op de vuurpijl van het typisch Amerikaanse politieke spel, stelt president Obama de lobbyist van de telecomindustrie aan als nieuw hoofd van diezelfde FCC.

Het levert een instant klassieker op in de late night show van comedian John Oliver:

De rollen omgedraaid

Intussen lijken de rollen te zijn omgedraaid. Aan het eind van 2014 lekken diverse documenten die stellen dat de Raad van Europse Unie de aangenomen regeling toch weer ter discussie stellen: prijsdiscriminatie en een internet met variabele snelheden zijn weer terug in de mix.

En dat terwijl men in de VS de boel op de rit lijkt te krijgen. De FCC lijkt de juiste keuzes te maken en werkt hard aan regelgevingen om netneutraliteit te waarborgen. Daarbij denkt het overigens aan andere – minder gebruiksvriendelijke – modellen dan wij in Nederland kennen.

In een tamelijke onverwachte plot twist klom uiteindelijk president Obama op de zeepkist en riep hij de FCC op om te kiezen voor het wettelijk vastleggen van de regels rond internetverkeer, tot grote schok van telecomproviders en hun lobbyisten.

De Amerikaanse telecomautoriteit stemt op 26 februari over deze nieuwe regelgeving.

Afwachten

In ons land is het vooralsnog even afwachten wat de uitkomst in Brussel gaat brengen. Immers, regels opgelegd vanuit de EU overschrijden de lokale regels per land. Dat geeft ook onze internetproviders eventueel weer vrij spel.

Mocht je binnenkort in een discussie belanden over netneutraliteit en wil je vlot uitleggen wat het punt precies is? Dan kan deze cartoon wellicht uitkomst bieden:

net-neutrality