Cadeaustress: Wat geef je nu we alle muziek en films streamen?
Dirk Wolthuis
Het is onrustig in de entertainmentsector: Er zijn dit jaar mediaplatformen bijgekomen en weggegaan, terwijl de content die we met zijn alle streamen grotendeels hetzelfde gebleven is. Is het streamingmodel eigenlijk wel houdbaar genoeg en bewijst het zich voor eens en altijd in 2016 of bewijst Adele eigenhandig dat het kopen van media de enige juiste manier is?
Apple versus Spotify
De muziekindustrie werd eerder dit jaar opgeschud door de toetreding van Apple op de muziekstreamingmarkt: Apple Music moest de meest exclusieve streamingapp worden waar men voor tien dollar per maand kon luisteren naar de meeste artiesten. Met net voor de lancering van de dienst een ééntweetje tussen Apple en Taylor Swift, leek niets de muziekdienst in de weg te zitten.
Taylor Swift klaagde openbaar over Apples beleid over het uitbetalen van artiesten gedurende de proefperiode van de streamingdienst: Apple paste het beleid aan en al snel stond al Swifts muziek op de dienst. Op meer (positieve) publiciteit had Apple niet kunnen hopen rondom de launch van Apple Music.
Maar ondanks dat Apples zakken oneindig diep zijn is de overgenomen streamingapp van Beats technisch gezien inferieur aan Spotify’s gestroomlijnde applicatie. Veel kinderziektes en een grotendeels onlogische indeling zitten de dienst van Apple in de weg om echt succesvol te worden.
2015 was ook het jaar dat Rdio, een muziekstreamdienst die voornamelijk populair was in de Verenigde Staten, failliet ging. Hoewel de restanten van het bedrijf overgenomen zijn door muziekapp Pandora, heeft het faillissement van Rdio inzicht gegeven in de (on)houdbaarheid van de streaminingapps die zich richten op muziek.
Zo overleeft Spotify voornamelijk omdat ze heel agressief zijn in het aanwinnen van nieuwe klanten, maar ondertussen maakt de app wel verlies op iedere nieuwe klant en zijn het voornamelijk investeerders die de organisatie overeind houden. In een uitgebreide uiteenzetting van The Verge is de ondergang van Rdio voornamelijk te danken aan het feit dat ze zich teveel op de kwaliteit van het platform richten, en te weinig oog hadden voor de zakelijke aspecten van de industrie.
Op Spotify’s ‘Year in Music’ kun je terug zien wat je dit jaar allemaal beluisterd hebt en dit vergelijken met het luistergedrag van de wereld.
YouTube, het ideale muziekplatform?
Hoewel je kunt beargumenteren dat het voor Apple, als pionier op het gebied van digitale muziek met iTunes, een logische stap is geweest om zich te mengen in de streaming van muziek, is dat nog meer het geval met betrekking tot Google. De zoekmachinegigant heeft onbewust jaren gewerkt aan een enorm populaire muziekstreamingdienst, namelijke YouTube. Met nagenoeg beschikking over alle muziek is de dienst voornamelijk populair onder jongeren: je maakt een playlist aan met je favoriete muziek verbergt het tabblad ergens op de achtergrond.
Google zou Google niet zijn als ze hier geen potentie zouden zien om hun diensten uit te breiden: in 2014 kwam YouTube Music Key uit en is sinds 2015 onderdeel van YouTube Red: voor tien dollar per maand kunnen (Amerikanen) YouTube-video’s offline opslaan, bekijken zonder advertenties en kunnen ze via de YouTube-app muziekvideo’s op de achtergrond van hun smartphone afspelen. Kortom: voor tien dollar krijg je bij Google een hoop extra functionaliteit en kun je in grote lijnen op dezelfde muziek afspelen als bij Spotify en Apple Music.
Hoe ziet muziekstreaming eruit in 2016?
2016 gaat het jaar worden waar er meer onderscheid gaat komen tussen de verschillende muziekaanbieders: niet in muziekaanbod, een app die beter werkt of apparaten die ondersteund worden, maar in het aanbieden van passende muziek. Het streamen van muziek is steeds meer als een nutsvoorziening, iedereen beschikt er op een bepaalde manier over. En het ontdekken van nieuwe muziek die je tof vindt, daar draait het om.
Toen Apple Music uit de doeken werd gedaan legde het Amerikaanse technologiebedrijf veel nadruk om ‘human curation’: het menselijke aspect bij het aanraden van nieuwe muziek aan luisteraars. Maar Apples oplossing is omslachtig vanaf het begin: door een specifiek tabblad te wijden aan suggesties krijg ik het gevoel dat er teveel is om te ontdekken. Het tabblad is een bijna oneindige lijst vol met artiesten, playlists en albums: het is onoverzichtelijk en teveel om uit te kiezen.
Spotify’s oplossing is veel kleiner en krachtiger, elke maandag staat er een zogenaamde ‘Discover’-playlist voor je klaar met 30 tracks. Genoeg tijd in een week om die 30 nummers te beluisteren en te ontdekken wat je leuk vindt. Het is duidelijk dat Spotify hiermee stappen vooruitloopt op Apple Music.
Googles muziekstreamingdienst mist nog veel van de basisfunctionaliteit als het aankomt op effectief aanraden van nieuwe muziek, maar de zogenaamde radiostreams van YouTube Music zijn vaak wel passend. Het enige wat YouTube Red in de weg staat om succesvol te worden op het gebied van muziekstreaming is dat de dienst niet in Nederland beschikbaar is.
Het is duidelijk dat Spotify hiermee stappen vooruit loopt op Apple Music
Toch is het volgend jaar niet zo dat er één dienst overblijft en anderen verdwijnen. Het kiezen van een muziekstreamingdienst is meer dan een keuze tussen objectieve kwaliteit: het is een emotionele keuze. Als bijvoorbeeld Spotify je een album aanraadt waar je direct verliefd op wordt, dan is dit niet alleen een goede productfunctie, maar is het veel fundamenteler. Je bouwt een emotionele relatie op met het merk en de muziekstreamservice en dat is waar de aanbieders zich in 2016 op gaan richten.
Het lijkt erop dat iemand een Spotify-abonnement cadeau doen tijdens de feestdagen een blijk van waardering is. Als ze nog geen lid zijn van een muziekstreamingdienst is Spotify sowieso een goed instappunt. Vergeet gelijk niet na te denken over fatsoenlijke earphones: want Spotify kan er niets aan doen dat muziek door je standaard Samsung-oortjes maar karig klinkt. Urbanears, een kleurrijk merk met diverse opties, is altijd een goede keuze.
Oh en die oom die je niet mag? Geef die maar een abonnement op Apple Music.
Netflix is niet meer alleen
Het ontstaan van YouTube Red is niet enkel een bedreiging voor Apple en Spotify: ook videostreamingdienst Netflix kan haar borst natmaken. YouTube gaat de concurrentie aan met Netflix door unieke content van supersterren als PewDiePie aan te bieden. Ook doen er geruchten de ronde dat Google YouTube wilt gebruiken om films en series aan te bieden.
Meer lokaal doet RTL een duit in het zakje: in 2014 starte het televisiebedrijf Videoland Unlimited, een streamingdienst die ook moest gaan concurreren met Netflix. Toch blijkt het ook voor een grote partij als RTL heel erg moeilijk om er een succes van te maken. Laatst liet programmadirecteur Erland Galjaard van RTL zich nog uit over de streamingdienst door te zeggen dat het “nog niets” was en “het aanbod te beperkt” te noemen.
Vooralsnog hoeft Netflix zich niet druk te maken om concurrentie in Nederland. De dienst heeft volgens onderzoeksbureau Multiscope 1,3 miljoen abonnees in Nederland. 2016 wordt dan ook helemaal het jaar van de steamingdienst: in een interview met Neil Hunt, de internationale chief product officer van Netflix, kwamen al diverse plannen van het bedrijf naar voren. Daarnaast krijgt de dienst enorme bijval uit een onverwachte hoek: de antipiraterijorganisatie Brein.
In 2016 boetes voor illegale downloads?
Brein denkt dat volgend jaar filmbedrijven kunnen beginnen met het uitschrijven van boetes aan individuen die illegaal films of series downloaden. Ook filmdistributeur Dutch FilmWorks geeft aan actief boetes uit te willen delen aan piraten.
Ondanks dat bedrijven niet zomaar boetes uit kunnen delen zonder tussenkomst van een rechter, en internetproviders al aangegeven hebben niet mee te werken, leiden de uitspraken tot een hoop angst. Deze angst, hoe onwaarschijnlijk het ook is dat men daadwerkelijk boetes krijgt, kan Netflix gebruiken om een legaal alternatief te bieden. Als het bedrijf daarnaast ook nog eens zijn aanbod uit weet te breiden staat niets de dienst in de weg om volgend jaar nog populairder te worden in Nederland.
In 2016 kijken we steeds minder oud-Hollandse TV, maar meer Amerikaanse series en films via Netflix
De macht van de platformhouders neemt toe
Platformen zijn nu belangrijk en worden in de nabije toekomst alleen maar belangrijker. Als we bijvoorbeeld kijken naar Netflix verdwijnt de scheiding tussen producent en platformhouder langzaam maar zeker. Netflix-series als Master of None en Narcos zijn beide goed ontvangen en tonen aan wat het streamingbedrijf voor elkaar kan krijgen als ze zowel over het platform beschikken als over de productiemiddelen.
De toenemende macht van populaire platformen gaat in 2016 alleen maar toenemen: Netflix gaat kijkers nog beter vasthouden, maar ook Snapchat en Facebook gaan een belangrijkere rol spelen in de entertainmentsector. Snapchat wordt een steeds belangrijkere plek voor jongeren: met toenemende exclusieve content via de zogenaamde Discover-kanalen en sterk gecureerde live-evenementen maakt Snapchat zich nog onmisbaarder.
Voor Facebook is het daarentegen ook niet onlogisch om zich meer op entertainmentcontent te gaan richten. In grote lijnen bepaalt het social media-platform nu al wat men wel en niet leest. Daarnaast heeft het Amerikaanse technologiebedrijf hun videofunctionaliteit zodanig uitgebreid dat het genoeg ruimte biedt om eigen content onder de aandacht te brengen. Dit zou voor Facebook de laatste stap kunnen zijn om concurrentie buiten de deur te houden.
Streamen wordt steeds makkelijker
Op het gebied van hardware wordt het streamen van video en muziek steeds makkelijker: de goedkope Chromecast maakt het voor iedereen betaalbaar om video of muziek te streamen. Voor 39 euro is het nog nooit zo goedkoop geweest om je TV of speakerset om te toveren in een connected gadget.
Ook kwam Apple dit jaar met een nieuwe variant van de Apple TV: een iets duurder apparaat dat niet alleen gebruikers in staat stelt om media te streamen, maar ook zelfstandig apps kan draaien. En waar ontwikkelaars terughoudend reageerden op de Apple Watch, lijken ontwikkelaars niet te kunnen wachten om aan de slag te gaan met de Apple TV.
Qua videostreamdienst heb je in Nederland niet echt een keuze, je geeft je geliefden Netflix cadeau. De relatief goedkope service staat vol met goede content, vooral voor degene die niet vaak TV-kijken of op de hoogte zijn de nieuwste Amerikaanse series. De keuze tussen de Apple TV en Chromecast hangt helemaal af van degene die hem gaat gebruiken. Is jouw vader helemaal gek op zijn TV? Dan is wellicht de Apple TV met meer functies de betere keuze. En als jouw moeder enkel je beschamende kinderfoto’s op het grotere scherm wilt tonen kan ze prima vooruit met een Chromecast.
Hoewel meerdere bedrijven de afgelopen jaren geprobeerd hebben om de TV meer op een smartphone te laten lijken – in de zin van apps en connectiviteit – is dat nauwelijks gelukt. De Chromecast en de Apple TV zijn tweekanten van dezelfde medaille: of de TV leunt qua functionaliteit erg op een tablet of smartphone of hij gaat zelfstandig apps draaien. Maar één ding is zeker: de TV wordt in 2016 meer verbonden met andere apparaten en kan daarom meer. TV kijken? Dat is iets uit 2015.
