Cartapping: Hoe Amerikaanse opsporingsdiensten verdachten afluisteren via auto’s met internetverbinding

Het feit dat steeds meer apparaten om ons ‘slim’ worden, maakt het werk van opsporings- en inlichtingdiensten een stuk makkelijker. En daarbij moet je alleen denken aan het volgen van de locaties van mensen via hun smartphone, maar ook aan het gebruik van de technologie in auto’s om informatie te verzamelen. ‘Cartapping’ wordt dat genoemd en in de VS blijkt dat al zo’n 15 jaar lang te gebeuren. Dat blijkt uit documenten van een rechtbank, schrijft Forbes.

Bij cartapping kunnen vrijwel real-time audio en locatiegegevens opgehaald worden door agenten, mits fabrikanten worden gedwongen om de data te overhandigen. Een recent voorbeeld hiervan is een gerechtelijk bevel uit 2014.

De politie in New York kon daarmee een auto volgen door provider SiriusXM te dwingen om locatiedata door te geven. Het bevelschrift is onlangs naar buiten gekomen. SiriusXM werd hierin gevraagd om “een tracking-apparaat, de SIRIUS XM satellietradio, die in het betreffende voertuig zat tien dagen lang te activeren en te monitoren”. Het ging toen om een Toyota 4-Runner.

Tegenover Forbes bevestigt SiriusXM hiermee te hebben ingestemd. De herstelfunctie van zijn Connected Vehicle Services – beschikbaar in een aantal auto’s – werd aangezet. En dat is geen uitzondering. Het bedrijf zegt sporadisch met justitie samen te werken om dit soort data beschikbaar te maken. Hiervoor is echter wel een gerechtelijk bevel nodig. In een jaar tijd zou het gaan om ongeveer vijf bevelschriften, en het zou gaan om gestolen voertuigen.

Andere fabrikanten

SiriusXM is niet het enige bedrijf dat dit soort data beschikbaar maakte voor justitie. Ook General Motors heeft herhaaldelijk met de politie samengewerkt. Zij gaven niet alleen locatiegegevens af, maar ook audio-opnames. Gesprekken werden opgenomen als de internetverbinding in de auto was aangezet. Daardoor konden agenten deze gesprekken terugluisteren.

Andere automerken waar data van werd opgevraagd in de VS zijn onder meer Chevrolet, Mercedes Benz GMC. In een aantal gevallen hadden de mensen in de auto geen idee dat justitie meeluisterde naar hun gesprekken.

In 2007 was er een opmerkelijk geval. Gareth Wilson in Ohio nam toen contact op met provider OnStar toen er een noodknop werd ingedrukt. Wilson wist niet dat die knop ingedrukt was, maar een werknemer van OnStar hoorde toen wel dat de inzittenden een mogelijke drugsdeal bespraken. Een agent van de Fairfield County Sheriff’s Office mocht het gesprek toen beluisteren. De auto werd opgespoord en daarin werd wiet gevonden. De eigenaar van de auto was echter geen klant van OnStar, maar de service van OnStar in zijn auto bleek nooit te zijn uitgeschakeld.

General Motors heeft inmiddels tegenover Forbes gereageerd. “We monitoren en volgen de locatie van auto’s met OnStar niet, tenzij dit afgedwongen wordt met een gerechtelijk bevel bij criminele procedures of dringende omstandigheden, en we geven het aantal verzoeken niet vrij. We nemen de privacy en de veiligheid van onze klanten erg serieus en we helpen hen in Noord-Amerika gemiddeld gezien ruim zeshonderd keer per maand met een vorm van Stolen Vehicle Assistance.”

Privacy

Advocaten van de mensen die bespioneerd werden willen vaak dat dit bewijs niet toegelaten wordt in de zaak. In een zaak zei een advocaat dat de politie geen toestemming heeft volgens welke wet dan ook om GPS van een derde partij die in de fabriek geïnstalleerd wordt te gebruiken om een auto te volgen. Hij waarschuwde dat anders “elk voertuig van General Motors en elke service van OnStar in dienst komt van de overheid”.

Wilson, van de zaak in Ohio, stelt bovendien dat het afluisteren van zijn gesprekken en de daaropvolgende zoektocht in zijn auto illegaal zijn. Hij zou namelijk illegaal zijn afgeluisterd.

Helaas voor de gedupeerden: het bewijs werd in alle cartapping-zaken die Forbes bekeek toegelaten door de rechtbank. De overheid stelt namelijk dat als een gerechtelijk bevel ondertekend is, je niet langer mag verwachten dat je recht op privacy hebt. Bovendien is er volgens justitie geen verschil tussen een GPS-systeem dat door hen is toegevoegd en een variant die in de fabriek werd geïnstalleerd. De uitkomst is namelijk hetzelfde.

Legaal

Cartapping is bovendien legaal. Je gaat bijvoorbeeld akkoord met de voorwaarden en het privacybeleid van de service als je lid wordt. Susan Brenner, professor aan de University of Dayton, vertelt: “Ik het het gevoel dat mensen technologie zo als vanzelfsprekend beschouwen, dat ze vergeten dat het de mogelijkheid heeft om tegen je gebruikt te worden. De meeste mensen zijn nog erg naïef over ingebouwde technologieën, en vergeten daardoor soms dat het je privacy in gevaar kan brengen.” De oplossing volgens Brenner? Je communicatie versleutelen.

Overigens is het voor agenten mogelijk om meer te doen dan je alleen bespioneren. In diverse zaken hebben ze bijvoorbeeld de motor van een auto uitgeschakeld. En met steeds slimmer wordende auto’s worden de mogelijkheden alleen maar verder uitgebreid.