Kunstmatige intelligentie-kunstenaar: ‘Proces is belangrijker dan het resultaat’

Het Amerikaanse veilinghuis Christie’s gaat later deze maand voor het eerst kunst gemaakt door kunstmatige intelligentie verkopen, meldt de Smithsonian. Het gaat om een kunstwerk van een vervaagd gezicht dat “Portrait of Edmond Belamy” heet. Het schilderij werd gemaakt via machine learning.

De Franse kunstenaars Hugo Caselles-Dupré, Pierre Fautrel en Gauthier Vernier voerden een algoritme duizenden portretten. Op die manier leerde het de machine learning de kenmerken van eerdere portretten. Vervolgens maakte het algoritme zelf het portret wat nu verkocht wordt.

Christie’s meldt dat het schilderij “geen product is van de menselijke geest”. “Het werd gemaakt door kunstmatige intelligentie, een algoritme dat gedefinieerd wordt door een formule.” De grote vraag is dan natuurlijk: is het uiteindelijke product ook echt kunst, of moet er een drempel zijn van hoeveel invloed een kunstenaar heeft?

Proces

Het is sowieso niet voor het eerst dat dergelijke kunst gemaakt wordt. Dit gebeurt al 50 jaar. Bij het proces schreef een kunstenaar vroeger gedetailleerde code met een visuele uitkomst in gedachten. Maar met de komst van machine learning worden alleen kenmerken aangeleerd, en kan het algoritme zelf een nieuw beeld maken.

Dat is nog creatiever dan je denkt voor de kunstenaar achter het algoritme. Diegene bepaalt immers welke soort kunst het algoritme leert kennen. Bovendien moeten de afbeeldingen die het algoritme bedenkt beoordeeld worden, om te zien welke de kunstenaar wilt gebruiken. Een algoritme moet daarnaast eventueel nog aangepast worden om de gewenste uitkomsten te bieden.

Hoewel je van alles aan kunt merken op dit soort kunst – er zit bijvoorbeeld geen emotie in, want dat voelen machines niet – is het proces wel erg interessant. En daarmee kun je dus zeggen dat het proces mogelijk interessanter is dan de uitkomst.