De politie spoort verdachten vanaf vandaag op met gezichtsherkenning. Dat schrijft de NOS. Rechercheurs kunnen een foto of video met een verdachte door een grote database met gezichten halen, waarbij er alarm wordt geslagen als diegene in de database staat. Er staan op dit moment ruim 800.000 gezichten in die databases, waaronder veroordeelde misdadigers, maar ookverdachten die nog niet zijn veroordeeld.
De software, die Catch heet, kan onder meer gebruikt worden om mensen op beelden van beveiligingscamera’s te herkennen. Maar het werkt ook als iemand een misdaad filmt en die beelden aan de politie geeft. Daarnaast dragen agenten steeds vaker bodycams, en ook beelden daarvan kunnen met Catch geanalyseerd worden. Dit mag echter alleen als er iemand op staat die ergens van verdacht worden. De politie verwacht de database uiteindelijk honderden tot duizenden keren per jaar te gebruiken.
In de database
Volgens de politie kom je in de database als je gearresteerd wordt voor een misdrijf waar minimaal een jaar cel voor staat. Dan wordt er een foto gemaakt. Blijkt een verdachte onschuldig, dan moet de foto worden verwijderd. Het is echter niet duidelijk hoe snel dat gebeurt. Wordt iemand veroordeeld, dan blijft de foto tussen de 20 en de 80 jaar – afhankelijk van het soort misdaad – in de database staan.
Ook is er een database met (uitgeprocedeerde) asielzoekers en mensen die een visum in Nederland hebben aangevraagd. Deze vreemdelingendatabase kan ook gebruikt worden om foto’s en video’s van verdachten te vergelijken, maar dat mag alleen met toestemming van het Openbaar Ministerie. Logisch, want de meest van deze mensen hebben niets gedaan. Foto’s van paspoorten en rijbewijzen van gewone burgers komen niet in het systeem terecht.
Kritiek
Het concept klinkt misschien mooi, maar privacydeskundigen hebben flink wat kritiek. Zo is burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom niet blij met het feit dat er geen debat is geweest over het systeem, wat wel gebeurde bij de vingerafdrukdatabase. Daarnaast is er natuurlijk het risico dat de data niet wordt verwijderd, zoals wel is beloofd.
Overigens hoef je je geen zorgen te maken dat je nu direct overal wordt herkend als je bijvoorbeeld nog een boete hebt open staan. Dat is met de huidige database niet mogelijk volgens de politie, al zou het in de toekomst wel kunnen gebeuren.
Daarbij lopen bij veel privacydeskundigen de rillingen over de rug, maar de politie stelt dat het systeem juist goed is voor de privacy. Het is mogelijk dat ze minder snel via bijvoorbeeld Opsporing Verzocht iemand foto naar buiten hoeven te brengen, stellen ze. Verschil is echter dat voor het uitzenden van iemands foto toestemming nodig is van het Openbaar Ministerie, en voor het vergelijken van gezichten niet.