Maar liefst 758.000 mensen kregen in 2020 een arbeidsongeschiktheidsuitkering, en dat had vooral te maken met psychische klachten. Dat blijkt uit cijfers van het CBS. Onder meer depressieve episodes en posttraumatische stressstoornis blijken vaak een reden te zijn voor arbeidsongeschiktheid.
In totaal werden in 2020 816.000 arbeidsongeschiktheidsuitkeringen uitgegeven, aan dus 758.000 Nederlanders. 42% daarvan – of 346.000 – werden aangegeven vanwege psychische stoornissen. Daaronder vallen wel psychische klachten als depressieve episodes of borderline persoonlijkheidsstoornis, maar geen ontwikkelingsstoornissen als een licht verstandelijke beperking of ADHD, zo benadrukt het CBS.
Vrouwen hebben vaker depressieve episodes
Opvallend is dat er best wat verschillen zijn tussen mannen en vrouwen wat betreft de meest voorkomende psychische klachten. Vrouwen hadden met name te maken met depressieve episodes (10% van alle arbeidsongeschiktheidsuitkeringen), gevolgd door een verstandelijke beperking (6%), al valt deze diagnose tegenwoordig officieel onder de ontwikkelingsstoornissen. Ook posttraumatische stressstoornis komt met 3% vaak voor onder vrouwen, evenals een borderline persoonlijkheidsstoornis (3%) en overige psychische stoornissen (2%).
Mannen hebben ook veel van deze diagnoses, al komen sommige vaker voor dan anderen. Zo is 8% van de arbeidsongeschiktheidsuitkeringen aan mannen uitgegeven vanwege een verstandelijke beperking en is slechts 7% uitgegeven vanwege depressieve episodes, wat 3% minder is dan bij vrouwen. Andere veelvoorkomende diagnoses onder mannen zijn overige psychische stoornissen (4%), schizofrenie (3%) en een licht verstandelijke beperking (3%), al valt die onder ontwikkelingsstoornissen.
Andere oorzaken
Natuurlijk zijn er ook diverse andere redenen om een arbeidsongeschiktheidsuitkering te krijgen. In totaal kent het CBS twaalf hoofdcategorieën van oorzaken voor de uitkering. 154.000 uitkeringen werden bijvoorbeeld toegewezen vanwege ziekten van het bot- en spierstelsel en 84.000 werden uitgegeven vanwege ziekten van het zenuwstelsel, oog en oor.
Opvallend is dat bij slechts een paar van deze hoofdcategorieën sprake is van een enorm verschil in de afgelopen jaren. Het aantal diagnoses van bot- en spierziekten is bijvoorbeeld met bijna 20% afgenomen sinds eind 2011, maar het aantal ontwikkelingsstoornissen ligt juist bijna 80% hoger.
Ook is er een flinke toename van het aantal uitkeringen waarvan de achterliggende medische oorzaak onbekend is en er is een kleine toename in ziekten van het ademhalingsstelsel. Die laatste toename heeft echter niet met long COVID te maken, want die diagnose is pas vanaf 2022 eventueel in de statistiek zichtbaar.