Hoewel John Hagel zijn tijd tegenwoordig doorbrengt bij Deloitte, heeft de Amerikaan de afgelopen 35 jaar zijn sporen ruim verdiend. Als founder van 2 startups, strateeg bij Boston Consulting Group, in de directie bij Atari en senior consultant van McKinsey zit hij al jaren dicht op innovatie.
Mocht het publiek tijdens SXSW van Hagel een nuancering van de exponentiële innovatie die om ons heen plaatsvind hebben verwacht, dan kwam het bedrogen uit.
“We horen het overal om ons heen, in de tradionele media, sociale media: technologie maakt een einde aan sommige banen”, aldus Hagel. Veel mensen maken zich zorgen dat ze zich in het vizier van de robotisering en opkomst van kunstmatige intelligentie bevinden. En die angst is volgens de Amerikaan “100% accuraat”.
Schaalbare efficiëntie
Voor het grootste deel is de angst die heerst terug te brengen naar de bouwstenen van onze huidige maatschappij, stelt Hagel. De manier waarop we al decennia lang onze wereld inrichten – en ons werk definiëren – maakt ons zo kwetsbaar.
Zet de definitie van werk anno 2017 voor het grootste deel van de wereldbevolking maar eens uiteen: “Een set met strak afgestelde, specifieke taken, die zoveel mogelijk gestandaardiseerd worden en van alle overbodig vet worden ontdaan onder de noemer ‘optimalisatie’”, aldus Hagel.
Alles in het kader van ‘schaalbare efficiëntie’, volgens de Amerikaan. Met als belangrijkste gedachtengoed dat het drukken van kosten zo’n beetje de enige manier is om meer waarde te creëren.
Nieuwe definitie
We komen op een punt dat we de term ‘werk’ opnieuw mogen definiëren Deel deze quote“Als dit ons werk is, dan is het belangrijk om te weten dat we met deze zelfde termen ook een computeralgoritme definiëren”, besluit Hagel. Natuurlijk kan een computer dat werk veel beter, computers raken niet afgeleid door externe factoren, worden niet ziek of moe na lange dagen.
En daarmee kunnen wat Hagel betreft alle percentages die analisten noemen als het gaat om de impact van innovatie op ons werk ook overboord.
“Maar dat moet ons geen angst inboezemen, het moet duidelijk maken dat we een immense kans voorgeschoteld krijgen”, hervat Hagel. “We komen op een punt dat we als mensheid de term ‘werk’ opnieuw mogen definiëren en de activiteit beter kunnen laten aansluiten op wie we zijn.”
Efficiency voor robots
Volgens Hagel hebben we onszelf de afgelopen decennia in een mal laten gieten die haaks staat op wat we zijn. “Wij mensen zijn in staat om veel mooiere dingen met onze dagen te doen, dan datgene wat we nu in grote getallen elke dag doen onder de noemer werk”.
Hagel quote auteur Kevin Kelly, die recent nog liet opmerken dat de mensheid experts zijn in inefficiëntie. “Alle kunsten, ontdekking, innovatie en creatie zijn onmiskenbaar inefficiënt. Efficiency is voor robots, niet voor ons.”
Humans are experts at inefficiency. All art, discovery, innovation, creation, are inherently inefficient. Efficiency is for robots, not us.
— Kevin Kelly (@kevin2kelly) March 10, 2017
Dat een creatief beroep voor het grootste deel van de wereldbevolking is weggelegd wegens een gebrek aan talent, verwijst Hagel direct naar het rijk der fabelen. “Loop morgen een speeltuin op in je buurt en kijk hoe de jongste kinderen spelen. Vrij, creatief, onbelast van angst.”
Het is wanneer zij ‘de molen van de maatschappij’ in geduwd worden dat ze verteld wordt dat creatie en artistieke vrijheid een unicum is en ‘9 tot 5’ de norm.
Feminine archetype
Dat impliceert een grootschalige hervorming vanaf de bouwstenen van onze maatschappij. Niet alleen het bedrijfsleven, maar ook overheden en opleidingsinstituten moeten mee bewegen. Bepaald geen verandering die in de komende 5 jaar ‘even’ voltooid gaat worden, erkent ook Hagel.
In die nieuwe wereld ziet Hagel een belangrijke rol het feminime archetype, waar nu het masculine archetype de boventoon voert. “Mannen hebben de neiging om alles tot in detail kapot te analyseren, zien verandering als een dreiging en zoeken constant naar manieren om processen efficiënter te maken”, stelt Hagel. Daarmee zijn ze het directe exponent van de ‘schaalbare efficiëntie’ die onze wereld zo heeft gevormd.
Maar in een wereld waarin de gestandaardiseerde taken zijn uitbesteed aan robots en algoritmes, is er behoefte aan een holistischer beeld. Er is behoefte aan zicht op de lange termijn, meer metaforen en beeldspraak naast de harde feiten. Hagel: “Het feminime archetype heeft dat en meer: het is in staat om constante verandering niet als bedreiging te zien, maar het te omarmen.”
Samenkomen
Maar welke stappen zouden we nu al moeten nemen om ons voor te bereiden op zo’n toekomst? Hagel glimlacht: “Ik hou van een goeie paradox en in dat opzicht is dit een mooie tijd van leven. Heel simpel gezegd: hoe meer we tegenover elkaar staan, hoe dichter we bij elkaar komen. De politiek in de Verenigde Staten bewijst precies dat op het moment.”
Hoe meer we tegenover elkaar staan, hoe dichter we bij elkaar komen Deel deze quoteHagel vindt de toon van de boodschap vooral te negatief: “De vijand staat aan de poort om ons te vernietigen. Voor oude denkers aan de macht lijkt dat misschien zo, maar het draagt niets bij aan het verder helpen van jezelf, je bedrijf of de maatschappij.”
De Amerikaan ziet dat alle kampen nu gedreven worden door diezelfde angst. Het is er dus alles aan gelegen om met elkaar samen te komen en bespreken hoe we deze verandering samen kunnen omarmen.
“Robots en digitale innovatie zijn in staat om ons te redden van een wereld waarin de mens tot machine wordt gevormd. Laten we ons daar niet van afkeren.”