Terwijl innovatie ons de afgelopen jaren op alle fronten om de oren sloeg, waren een aantal sectoren lange tijd onaangetast. De zorg, infrastructuur, onderwijs. “Domeinen van de overheid”, werd vaak gezegd. Maar daar komt de laatste tijd flink verandering in. Een gevolg van de economische recessie en de broekriem die de afgelopen jaren in veel beleidsplannen flink moest worden aangehaald? Of een techindustrie die kansen ziet en zich beseft dat we nu vooruit moeten?
Sinds de komst van Uber worden meer en meer businessmodellen volledig op zijn kop gezet. Disruptive noemen we dat soort bedrijven met een mooi woord: Startups en opportunisten die met een nieuwe uitwerking van een bestaand idee complete industrieën weten te ontwrichten. Wat Uber deed met de taxi- en vervoersbranche, doen wearables en apps nu in de gezondheidszorg: De consument beseft zich dat het allemaal makkelijker, beter en goedkoper kan. Waarom zouden we dan nog genoegen nemen met de wijze waarop het vroeger was?
Vreemd genoeg is onderwijs lange tijd vergeten door de tech industrie, en wordt het thema pas de laatste jaren stevig omarmt. Hoe dat komt? Net als in de zorg heerst in veel landen de opvatting dat het primair een taak van de overheid is om zich bezig te houden met educatie. Daar begint langzamerhand verandering in te komen nu blijkt dat het huidige onderwijsstelsel in steeds mindere mate aansluit op de sterk veranderende arbeidsmarkt.
In Silicon Valley is onderwijs inmiddels hot onder de Venture Capitalists. Remind, een startup die de onderlinge communicatie tussen leraren vergemakkelijkt, haalde vorig jaar $40 miljoen dollar op bij een aantal toonaangevende investeringsmaatschappijen. Ook Edmodo, een social network voor in de klas kon rekenen op een fikse investering van $30 miljoen, en dan was er nog Pluralsight, een online trainingsplatform dat op een kapitaalinjectie van maar liefst $135 miljoen kon rekenen. Bepaald geen schijntjes, maar desalniettemin een fractie van de bedragen die techstartups zoals Uber voorheen ophalen ($2,7 miljard in 2014).
Volgens Brett Kopf, de 27-jarige co-founder van Remind is het belangrijk dat ‘het gemak van online’ zich zo snel mogelijk doorvertaald naar schoolsystemen:
“Today, you can order a pizza, or a ride with Uber or Lyft, in an instant. But if a student is struggling at school, oftentimes the parents don’t know. We want to make that communication more real-time.”
Toch loopt ook Remind in Silicon Valley nog regelmatig tegen muren, omdat een duidelijk businessmodel nog ontbreekt. Onderwijs is in veel gevallen gratis, en het is niet duidelijk wie voor een onderwijstoepassing uiteindelijk gaat betalen. De scholen hebben het geld niet en ouders vaak net zo min.
Remind probeert op dit moment een businesscase te bouwen rondom een abonnementsmodule voor scholen, maar geeft toe dat de investering van $40 miljoen hard nodig is voor de verdere ontwikkeling van het product. Het fremium model, dat bedrijven zoals Spotify ook met veel succes hanteren, zou ook in het onderwijs kunnen werken aldus Michael Moe, Venture Capitalist bij GSV Capital:
I think there are businesses that won’t be able to cross that bridge. But if you monetize 2 to 20 percent of the network, there’s no reason it can’t work in education.
De kans is dan ook groot dat veel onderwijs startups het de komende jaren niet van de Venture Capitalists maar van een groeiende groep tech filantropen moeten hebben. Ondernemers zoals Sergey Brin, Larry Page (Google), Bill Gates (Microsoft), Elon Musk (Tesla) en Mark Zuckerberg (Facebook) die bekijken hoe ze hun enorme kapitaal de komende jaren zo zinvol mogelijk kunnen inzetten.
Met name Zuckerberg lijkt het onderwijs de laatste tijd tot speerpunt te hebben uitgeroepen van zijn MVO strategie. Samen met zijn vrouw Priscilla Chan, een opgeleid kinderarts die zelf een jaar stage liep als docent op een basisschool, doneerde hij vorig jaar maar liefst $120 miljoen dollar aan lagere scholen in de staat Californië. Samen richtte het paar ook een onderwijsstichting op, waarin een bedrag van maar liefst $1,1 miljard wordt beheerd dat onder meer wordt gebruikt voor investeringen in diverse onderwijsprojecten binnen de VS.
Volgens veel startups en goede doelen op gebied van onderwijs willen de veelal jonge tech ondernemers wel graag resultaat zien van hun investering, en betrokken worden bij de ontwikkelingen van een project. Daniel Lurie, CEO en founder van goed doel Tipping Point Community:
“I would say Silicon Valley and the financial industry folks we work with want to know the impact that they’re having. That’s a common theme. They don’t want to just write a check and say ‘We’ll see you next year.’ They want to know where it’s going and what the impact is. They want results.”
Op die manier doen veel filantropen dus feitelijk investeringen op dezelfde manier als een VC zijn investeringen doet: Wanneer iets niet werkt springen ze actief bij om te kijken hoe het anders kan.
“Young donors like to take big risks and they’re more interested in creating partnerships and being actively involved.”
Van Mark Zuckerberg is bekend dat hij wekelijk les geeft op een middelbare school in East Menlo Park. Zijn lessen gaan over het starten van een bedrijf, en zitten vol praktische opdrachten. Aan het eind van de lesreeks komen alle scholieren langs bij Facebook om hun ideeën te pitchen. Volgens Zuckerberg is het belangrijk voor het bedrijfsleven om te investeren in ‘social good’ zoals onderwijs, maar meer te doen dan alleen maar geld over maken:
Bill Gates offered me some advice: Don’t just give your money away — it’s something that requires practice to get good at. So why wait? Clearly I have a day job that takes up 99% of my time, so I can’t be running a foundation. But I can take a venture capital approach, where you invest in people. I made the investment in Newark schools because I really believed in the governor and mayor over there, and they’ve delivered.
Ook Google draagt zijn steuntje bij aan het onderwijs. Met Google for Education heeft het bedrijf een set aan praktische tools gelanceerd die binnen het onderwijs gratis gebruikt kunnen worden door docenten en scholieren. Zo organiseert het bedrijf een jaarlijks evenement voor excellente leraren, science fairs waaraan scholieren uit het hele land kunnen deelnemen en geldprijzen voor scholen met bijzondere innovatieprojecten.
Daarnaast lanceerde Google onlangs Made with Code, een programma gericht op programmeerlessen voor meisjes, en digitaliseerde het bedrijf inmiddels vele duizenden studieboeken die voor iedereen gratis te raadplegen zijn. Met alle Google for Education projecten worden inmiddels al meer dan 20 miljoen scholieren en onderwijsinstellingen bereikt.
Onder leiding van Google sluiten inmiddels ook steeds meer hardwarepartners zich aan bij de initiatieven om het onderwijs te innoveren, waaronder Samsung, Lenovo en Toshiba. Inmiddels lijkt de trend van Onderwijs Verantwoord Ondernemen ook over te waaien naar ons eigen kikkerlandje, waar de vier grote uitgevers van schoolboeken, twee onderwijs start-ups, een opleidingscentrum, ICT- en telecomprovider samenwerken met een hardware fabrikant in een zogenaamde ‘Smart Education Hub‘. De toekomst van het onderwijs? We zijn benieuwd.
