Onderzoek: ‘Nepnieuws had geen doorslaggevende invloed op uitkomst presidentsverkiezingen’

Facebook nepnieuws

Nepnieuws had geen doorslaggevende invloed op de uitkomst van de presidentsverkiezingen. Dat concluderen onderzoekers van de New York University en de Stanford University (pdf) en het National Bureau of Economic Research (NBER).

Voor 14 procent van de Amerikanen waren sociale media de meest belangrijke bron voor verkiezingsnieuws, schrijven de onderzoekers. Zij bagatelliseren de rol die verspreiding van nieuwsberichten via sociale media heeft gespeeld. Zelfs de meest verspreide nepberichten zijn volgens de onderzoekers maar door een klein deel van de Amerikanen gezien.

Ze baseerden zich daarbij op browsergeschiedenisdata en een enquête onder 1200 Amerikanen. Ook analyseerden de onderzoekers artikelen over de Amerikaanse verkiezingen die tussen 1 augustus en 7 november door factchecksites Snopes en PolitiFact zijn behandeld. Zij combineerden die artikelen met een lijst van nepberichten die BuzzFeed eerder samenstelde. In totaal ging het om 156 nieuwsberichten.

Televisie

Om impact te hebben gehad, zou 0,7 procent van de niet-stemmers of Hillary Clinton-stemmers door één nepnieuwsbericht overtuigd moeten zijn geraakt om op Donald Trump te stemmen. Het nieuwsbericht zou dan net zo overtuigend zijn als het bekijken van 36 campagne-advertenties op televisie.

Eerder bleek uit onderzoek van het Pew Research Center al dat Trump-stemmers en Clinton-stemmers enorm verschillende televisiebronnen raadplegen voor verkiezingsnieuws. De als rechts geziene Fox News was voor 40 procent van de Trump-stemmers de belangrijkste bron voor verkiezingsnieuws, gevolgd door CNN met een magere 8 procent. Daarna volgt Facebook met 7 procent.

Bij Clinton-stemmers was de dominantie van één zender veel minder aanwezig. CNN was voor 18 procent van de Clinton-stemmers de voornaamste nieuwsbron. De zender wordt gevolgd door het als links geziene MSNBC (9 procent) en door Facebook (8 procent).

Deze bevindingen komen overeen met eerder onderzoek naar mediaconsumptie en politieke voorkeur. Conservatieven halen hun nieuws eerder uit slechts één bron, terwijl liberalen minder loyaal zijn aan één medium. Met name Fox News speelt een grote rol in de nieuwsconsumptie van conservatieven.