André Kuipers

André Kuipers: “Ik snap Elon Musk wel, maar ik denk niet dat wij Mars gaan koloniseren”

Wim Kopinga

Er gaat de komende jaren veel gebeuren in de ruimte, maar een kolonisatie van Mars?

Astronaut André Kuipers denkt dat de menselijke ruimtevaart de komende jaren mede door de herbruikbare raketten van SpaceX een nieuwe boost krijgt, maar het koloniseren van Mars zit er (voorlopig) nog niet in. “Dat is een hele vijandige plek.”

Het is dit jaar 60 jaar geleden dat de Sovjet-Unie een eerste object in een baan ronde Aarde bracht. Een historisch moment en de start van ruimtevaart wereldwijd. Astronaut André Kuipers zag hierin een mooie gelegenheid om dit jaar groots uit te pakken en de ruimtevaart nog eens in de schijnwerpers te zetten.

Hij stapte daarom zelf naar Albert Heijn om een landelijke spaaractie met ruimtevaart als thema op poten te zetten met VR- en AR-technieken die we nog kennen van de spaarkaartjes van Freek Vonk vorig jaar. Na de start van die actie volgende week opent hij op 26 mei in Space Expo Noordwijk een nieuwe tentoonstelling rondom ruimtevaart en transformeert hij in november Ziggo Dome in een universum vol planeten en sterren.

Kuipers blikt dit jaar terug op de 60 jaar die achter ons liggen, maar kijkt ook vooruit. Want de mens gaat de komende decennia als astronaut en toerist meer de ruimte in dan ooit. Eerste stop? De Maan.
“Wees niet verbaasd dat China daar als eerst is”, zegt Kuipers. “Die zijn al bezig met hun eigen plannen en hebben daar al autootjes neergezet. En natuurlijk gaan we ook naar Mars. Daar zijn we al met robots, maar op een gegeven moment gaan er ook met mensen heen — dat gáát gebeuren.” De Nederlandse astronaut verwacht daarbij een samenwerking van NASA, de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en SpaceX, het ruimtevaartbedrijf van Elon Musk. “Dat zou een mooie combinatie zijn: een publiek/private samenwerking.”

Wordt dat de nieuwe manier van werken in de ruimte, van private bedrijven met overheidsorganisaties?
“Dat denk ik wel. De ruimtevaart is net als alle technologie eerst experimenteel. Het wordt eerst uitgetest door de overheid en later durven grote bedrijven er ook in te investeren. Dat zie je nu in de ruimtevaart met SpaceX, Boeing en Orbital. Die gaan nu hun eigen ruimteschepen bouwen en dan kunnen de overheden weer verder.”
Die verleggen de horizon dan weer?
“Ja, omdat die het risico kunnen nemen. Een bedrijf kan dat niet altijd doen.”
Is er bij overheden op dit moment wel genoeg geld om de volgende stap te nemen? In de VS wordt er nu op NASA steeds meer bespaard.
Met ruimtevaart investeer je in de toekomst. - André Kuipers“Er is altijd te weinig geld. Iedereen wil altijd meer, of het nou Rusland, de Verenigde Staten of Europa is. Er wordt altijd goed nagedacht over waar je het geld uitgeeft, omdat je iedere euro maar 1 keer uit kunt geven. Maar elke euro die Nederland uitgeeft aan ruimtevaart komt wel viervoudig terug door alle bedrijven die daar nieuwe dingen voor ontwikkelen en innoveren. Met ruimtevaart investeer je in de toekomst. Het is héél nuttig: we gebruiken het allemaal met je navigatie, voor het weer of onderzoek naar luchtvervuiling.”

Elon Musk heeft het afgelopen jaar gezegd dat hij de mensheid naar Mars wil brengen en die planeet wil koloniseren. Ziet u dat gebeuren?

“Mars is moeilijk hè, het is heel erg koud. Het is heel droog en nauwelijks atmosfeer en er is veel straling, want er is geen magneetveld. Daardoor is het een heel vijandige plaats. Als mens gaan we er wel heen, maar om er te gaan wonen is een heel groot verhaal. Dat zie ik niet snel gebeuren.”
Musk denkt dat het ongeveer 40 tot 100 jaar duurt om daar een zelfvoorzienende menselijke beschaving te bouwen. Hij denkt dat het noodzakelijk is om naar Mars te gaan.
“Met zijn beweegredenen ben ik het helemaal mee eens. Als je een diersoort bent die maar op 1 plek leeft — of je nou een panda bent of een berggorilla — dan ben je heel erg kwetsbaar, en die berggorilla’s en pandas zijn er alleen nog maar omdat wij ze zo leuk vinden. Soorten als kakkerlakken, ratten én mensen — sorry voor de vergelijking — doen het dan weer heel goed, omdat we op verschillende plekken zitten. De aarde is maar 1 biotoop en als hier wat gebeurt, een grote inslag van een asteroïde of een virus of wat dan ook, dan is het gebeurd. Daarom snap het biologische idee van Elon Musk wel, maar het zal een hele klus worden voor hem. Het is enorm duur en er gaat enorm veel tijd in zitten maar er komen technieken aan waar wij nog niet eens van kunnen dromen.”
“Het gaat nooit precies zoals je denkt, maar wat wij nu al doen is ook pure science fiction voor de mensen die nog niet eens zo heel lang geleden leefden. Jouw generatie gaat nog de ruimte in als toerist.”