Welke artiest komt dit jaar het meest voor in de Top 2000? Hoeveel platen uit de jaren 70 staan er eigenlijk in? En is overlijden eigenlijk wel echt goed voor je notering in de eindejaarslijst van Radio 2? Het zijn enkele vragen waar Dutch Data Dude, alias Jeroen ter Heerdt, het antwoord op geeft met zijn datavisualisatie van de Top 2000.
Dat laatste lijkt in ieder geval waar te zijn: dood gaan is goed voor je notering in de Top 2000, denkt Ter Heerdt. “Als je bijvoorbeeld kijkt naar Michael Jackson, Amy Winehouse en David Bowie. Zij hebben ze allemaal in dat jaar van overlijden de tot dan toe hoogste notering ooit gehaald”, zegt hij. “Een aantal mensen zegt dat wel eens dat de Top 2000 beïnvloed wordt door de gebeurtenissen daarbuiten. Het is natuurlijk geen harde conclusie, maar de data suggereren wel dat het klopt.”
Je kunt natuurlijk handmatig de hele lijst gaan doorspitten, maar de visualisatie van Ter Heerdt geeft een praktischer inzicht in de vragen die je hebt. Hij haalde alle lijsten sinds 1999 door de analyse- en visualisatietool Power BI van Microsoft. Het resultaat bestaat bestaat uit vier pagina’s. “Op de eerste pagina krijg je het gevoel van hoe de muziek zich over de jaren heen ontwikkelt”, zegt Ter Heerdt. Pagina twee en drie zeggen iets over een specifieke artiest en een specifiek nummer.
Voorspelling
Op de laatste pagina waagt Ter Heerdt zich aan een voorspelling. “Dat is natuurlijk een beetje een flauwe gimmick”, zegt hij. “Ik heb het nu even in elkaar gezet op een zondagmiddag, maar je kunt er natuurlijk veel meer mee doen. Ik wil bijvoorbeeld volgend jaar misschien genres erbij zetten, zodat je misschien iets kan zeggen over de genre-ontwikkeling over de jaren.”
“Wellicht kan ik volgend jaar ook iets gaan doen met de jaren dat iemand overleden is, of de leeftijd, of de kans dat iemand gaat overlijden – hoewel ik dat een heel gevaarlijke voorspelling vind”, lacht hij. Wat hem nu het meest opvalt is dat de Top 2000 vrij consistent is. Grote verschuivingen hebben volgens hem vaak te maken met een grote wereldgebeurtenissen of iemands overlijden. “Ik denk dat je met een behoorlijke zekerheid de lijst van 2017 al kunt uittekenen, als je grote wereldgebeurtenissen buiten beschouwing haalt.”
De vier pagina’s van de datavisualisatie van Ter Heerdt zijn hier te vinden. Radio 2 start op 25 december om 9.00 uur met het uitzenden van de Top 2000. De lijst eindigt iets voor middernacht met (spoiler!) Bohemian Rhapsody van Queen.