Grand Prix van Hongarije: Stunts op een grote kartbaan

Koen Vergeer

De Hungaroring lijkt een weinig opwindend baantje. Maar als de vlam eenmaal in de pan slaat..

De Hungaroring, zo’n 20 kilometer buiten Boedapest gelegen, lijkt op het oog een weinig opwindend baantje. Het is echter al vaak het toneel geweest van verrassende races. Afgeknepen paardenkrachten en slechts één plek om in te halen blijken hier het eenvoudige recept voor spektakel.

Koen VergeerKoen VergeerFormule 1 fanaat en autosport schrijver Koen Vergeer neemt je elk Grand Prix weekend mee in de roemruchte geschiedenis van de F1.De eerste Grand Prix van Hongarije in het moderne Formule 1-tijdperk was een regelrechte sensatie. Het was 1986. Het IJzeren Gordijn, dat Europa na de Tweede Wereldoorlog in tweeën deelde, stond nog overeind. Hongarije lag in het Oostblok, de invloedssfeer van de communistische Sovjet-Unie, dus een Grand Prix in Boedapest was zoiets als een vol uitgedoste Ajax-supporter gezellig op bezoek in het Feyenoordvak.

Het was een publiciteitsstunt, waar circusdirecteur Bernie Ecclestone veel aan gelegen was. Zoveel zelfs, dat de Hongaren maar een schijntje hoefden neer te tellen voor de organisatie van de race. Er viel een nieuwe markt te winnen. Of niet? Broederstaat DDR stuurde de aangeboden 10.000 entreekaartjes terug: met die kapitalistische propaganda wilde men niks te maken hebben.

De eerste GP van Hongarije was een regelrechte sensatie Toch, de meeste fanmail voor Formule 1-coureurs kwam destijds uit het Oostblok. Zou het een succes kunnen worden? Ecclestone haalde zijn schouders op. “Dertig jaar geleden waren de Hongaren zelf ook nog kapitalisten. Zo veel zijn de mensen niet veranderd.”

Het werd een doorslaand succes. Op 10 augustus 1986 kwamen er dik 200.000 mensen op de race af, waaronder 20.000 uit de DDR, al moesten ze ruim een derde van hun maandloon neertellen voor een kaartje. Ook op de baan kregen ze waar voor hun geld. In de strijd om de leiding wist Ayrton Senna ronden lang zijn gehate landgenoot Nelson Piquet achter zich te houden, tot Piquet met een onwaarschijnlijk wanhoopspoging zijn opponent de loef afstak:

Drie jaar later werden in Hongarije letterlijk de eerste gaten in het IJzeren Gordijn geknipt. Het begin van het einde van het communistische Oostblok. De Grand Prix van Hongarije was inmiddels een blijvertje. Sterker nog: de Hungaroring staat sinds 1986 onafgebroken op de Formule 1 kalender. Een record, dat men deelt met Monaco en Monza.

Paardenkrachten tellen niet zo in Hongarije. Coureurs met wat minder motorvermogen achterin ruiken in Boedapest hun kans. En het circuit, dat destijds niet al te uitbundig mocht zijn, is nog steeds nagenoeg hetzelfde. Een echt Mickey Mouse-circuit: langzaam, met veel langzame bochten en weinig gelegenheid tot inhalen. Paardenkrachten tellen niet zo in Hongarije. Coureurs met wat minder motorvermogen achterin ruiken in Boedapest hun kans. Legendarisch is de race uit 1990, waarin de Belg Thierry Boutsen een hele race lang de veel snellere Senna achter zich wist te houden. Het was één van de drie zeges van de laatste echt succesvolle Belg in de Formule 1.

Nog een stunt was er in de maak in 1997. Regerend wereldkampioen Damon Hill, die na het veroveren van de titel aan de straat was gezet door Williams en tot ieders verrassing was ingestapt bij het volstrekt kansloze Arrows, beschikte in Hongarije ineens over een superauto. In zijn autobiografie wijdt Hill dit aan de banden. Arrows reed destijds met Bridgestone-banden en in Hongarije hadden zij een perfecte band bij zich, terwijl de banden van concurrent Good Year te snel versleten.

Tot zijn grote voldoening passeerde Hill kort na de start zijn nemesis Michael Schumacher en reed daarna onbedreigd aan de leiding. Vanuit de pits keek iedereen met open mond toe. Het ging toch niet gebeuren dat een Arrows met een Yamaha-motor achterin een Grand Prix ging winnen?

Met nog drie ronden te gaan verloor Hill ineens snelheid. Een hydraulisch probleem zorgde er voor dat de bak in de vijfde versnelling bleef vastzitten.

Op de valreep snoepte Jacques Villeneuve zijn oude teamgenoot een shocking zege af.

Finnen

Opvallend elk jaar is de aanwezigheid van veel Finse Formule 1-fans. De volksverhuizingen in de oertijd van Europa hebben ervoor gezorgd dat de Finnen en de Hongaren verwante volkeren zijn: in beide landen wordt een Oeraalse taal gesproken.

Of dit zijn uitwerking heeft op de Finse coureurs valt niet te bewijzen, maar de laatste Finse kampioenen, Mika Häkkinen en Kimi Räikkönen, wonnen hier races, en zelfs de wat minder succesvolle Heikki Kovalainen won hier zijn eerste (en enige) Grand Prix. Dit schept natuurlijk verplichtingen voor Valtteri Bottas.

Alonso’s eerste zege

Meer coureurs wonnen in Hongarije hun eerste Grand Prix: Damon Hill in 1993, Fernando Alonso in 2003 en Jenson Button in 2006. Bijzondere overwinningen van coureurs die later wereldkampioen werden. In 2003 klopte Alonso met zijn Renault al het hele seizoen aan de deur, in Hongarije reed hij soeverein naar de zege. Na een raketstart liet hij het hele veld achter zich.

Door de vele bochten zag hij al snel niks meer in zijn spiegels. “Waar is iedereen?” vroeg hij over de boordradio. Mark Webber, in een Jaguar, hield achter Alonso het hele veld op – passeren is écht lastig in Hongarije. Extra glans kreeg de zege toen Alonso in de slotfase zelfs de grote kampioen Michael Schumacher op een ronde zette. Schumi had een off-day.

Alonso was destijds de jongste Grand Prix-winnaar ooit: 22 jaar en 26 dagen. Een record dat vierenveertig (!) jaar in handen was geweest van Bruce McLaren. Nadien werd het record nog gebroken door Sebastian Vettel en inmiddels is het in handen van Max Verstappen (18 jaar en 227 dagen).

Tijdens dat raceweekend in 2003 zagen we ook voor het eerst een Hongaar in een Grand Prix. (Hoewel… niet helemaal waar. De allereerste race met de naam Grand Prix, in 1906, werd gewonnen door Ferenc Szisz, inderdaad, een Hongaar.)

In 2003 kreeg de Hongaar Zsolt Baumgartner toestemming om op zondag de race te rijden, als vervanger voor Ralph Firman die tijdens de trainingen op zaterdag een zware crash maakte. Zie hoe onbestuurbaar een Formule 1-auto wordt zonder achtervleugel:

Omaatje

De Hungaroring is een van de langzaamste banen op de kalender. Omdat de gemiddelde snelheid laag is, duurt de race lang en omdat hij altijd hartje zomer verreden wordt is het er vaak zeer warm. De vele bochten geven de coureurs geen moment van rust. Sommige coureurs verliezen wel vier liter vocht tijdens de race. Drinken dus!

Max Verstappen kijkt erg uit naar de race in Hongarije. Hij heeft er al vaak gewonnen. Het circuit lijkt een beetje op een grote kartbaan en op de kart heeft Max alles geleerd.

In de voorgaande edities was Max elke keer dicht bij het podium. In 2016 eindigde hij als 5e na alweer een heftig duel met Räikkönen. Legendarisch is Max’ boordradio toen hij in de beginfase vast zat achter teamgenoot Ricciardo: “Ik rij als een omaatje.” Ricciardo reageerde later gevat: “Max heeft een tamelijk snelle oma.”

In 2015 eindigde Max in de Toro Rosso al als 4e, zijn beste prestatie tot dan toe. Nét geen podium, dus dát record van zijn vader bleef nog even staan. Jos Verstappen boekte in 1994 op de Hungaroring de beste prestatie van een Nederlander tot dan toe in de Formule 1: een derde plaats.

Inhalen is lastig

Inhalen is vanaf het begin een heikel thema geweest op de Hungaroring. Eigenlijk is er maar één plek waar je je tegenstander echt voorbij kunt. Nelson Piquet liet het in de allereerste race al zien. De invoering van DRS heeft bocht 1 nog meer tot de ideale plaats voor een aanval gemaakt. Wanneer de opponenten elkaar de ruimte laten kan die aanval zelfs doorlopen tot en met bocht 2, die andersom loopt waardoor de buitenbocht ineens de binnenbocht wordt…

Echt mooie stukjes Formule 1-racen hebben we op dit stukje van het parcours al gezien Echt mooie stukjes Formule 1-racen hebben we op dit stukje van het parcours al gezien. Ricciardo verschalkte hier in 2014 zowel Hamilton als Alonso, op weg naar zijn memorabele zege. Nog mooier was zijn spectaculaire inhaalpoging op Rosberg in 2015, al liet de Mercedes-coureur de Red Bull uiteindelijk geen ruimte. Het resultaat was echter dat Rosberg door een lekke band buiten de ereplaatsen tuimelde. Ricciardo legde na een pitstop alsnog beslag op de derde plaats.

Updates

Een uit de kluiten gewassen kartbaan, waar motorvermogen wat minder en downforce des te meer telt, waar Red Bull de afgelopen jaren goed presteerde, zelfs won; tel daarbij op de stevige updates die Red Bull voor de Hungaroring aankondigde en de ban die voor Max eindelijk gebroken werd in Silverstone: ga er maar voor zitten, de Grand Prix van Hongarije lijkt vaak een processie, maar als de vlam eenmaal in de pan slaat…

Fotografie: Wikipedia, Red Bull Content Pool, foto Jos Verstappen via Verstappen.nl. Gifs via Giphy.