Voor velen in Hollywood én fans van popcultuur kwam op 27 september goed nieuws: er werd een akkoord bereikt tussen de schrijvers in Hollywood en de studio’s. Daarmee kwam de staking van de schrijversvakbond na 4 maanden en 25 dagen eindelijk tot een einde. Maar dat was maar de helft van het verhaal. De acteurs zijn nog altijd aan het staken. En het einde lijkt nog niet in zicht.
De acteurs in Hollywood – of concreter: de acteurs die aangesloten zijn bij de vakbond SAG-AFTRA – zijn al sinds 14 juli aan het staken. De inzet is vergelijkbaar met die van de schrijvers: de acteurs willen betere vergoedingen voor hun werk op streamingdiensten en regels over het gebruik van kunstmatige intelligentie (AI).
Eén van de ergenissen van acteurs is namelijk dat films en series enorm vaak bekeken worden op streamingdiensten, maar dat de acteurs zelf daar weinig van terugzien. Een streamingdienst verdient dus lekker aan de honderdste keer dat wij Friends, Gilmore Girls of Harry Potter kijken, maar de acteurs krijgen daar nauwelijks meer voor betaald. En hun initiële salaris voor het maken van een serie of film zou ook al lager uitvallen. Dat terwijl streamingdiensten dus eindeloos blijven profiteren van hun werk.
Wat betreft het gebruik van AI: acteurs zijn bang dat hun werk overgenomen wordt door AI en AI-versies van zichzelf, zonder dat ze daar toestemming voor hebben gegeven. Een reële angst: van veel acteurs zijn digitale versies gemaakt, bijvoorbeeld om jongere versies van ze te tonen in een film – zoals met Harrison Ford gebeurde in de meest recente Indiana Jones-film of met Mark Hamill in The Book of Boba Fett. Wat zou een studio tegenhouden om de acteur helemaal te schrappen en alleen die scan in te zetten?
Gesprekken geklapt
De staking duurt dus al enkele maanden, wat ook gold voor die onder de schrijversvakbond. Maar eind september leek er toch schot in de zaak te komen: de vakbond van de schrijvers en de studio’s kwamen tot een akkoord. Daarmee eindigde de schrijversstaking en de verwachting was dat ook het einde voor de acteurs in zicht kwam. Op 2 oktober werden inderdaad gesprekken opgestart tussen de acteursvakbond en de studio’s. Maar helaas: afgelopen week klapten die gesprekken.
De studio’s zeggen de gesprekken te pauzeren omdat ze “niet meer in een positieve richting stuurden”, aldus BBC. De Alliance of Motion Picture and Television Producers (AMPTP) – dat voor de studio’s onderhandeld – zegt dat de kloof tussen hen en de acteursvakbond te groot is. Het laatste voorstel van de acteurs zou studio’s namelijk zo’n 800 miljoen per jaar kosten, wat een “onhoudbare economische last” zou zijn.
SAG-AFTRA claimt juist dat ze kosten 60% te hoof werden ingeschat door de studio’s. “We hebben in goed vertrouwen met hen onderhandeld, ondanks dat ze vorige week een aanbod presenteerden dat schokkend genoeg minder waard was dan wat ze aanboden voor de staking begon”, aldus SAG-AFTRA. Mogelijk refereert de vakbond daarmee naar de voorstellen rondom de omzet. Volgens Duncan Crabtree-Ireland – de nationale directeur van SAG-AFTRA en voornaamste onderhandelaar – lag er in juni een voorstel vanuit de acteurs waarin ze 2% van de omzet wilden. In oktober hadden ze dat verlaagd naar 1%. Maar de CEO’s van de studio’s zouden geen aanbiedingen willen overwegen met daarin voorstellen over de omzetstroom, zo vertelt Crabtrree-Ireland aan Rolling Stone.
Impact van staking op acteurs
De staking gaat voorlopig dus gewoon door, wat op beide zijden flinke impact heeft. Acteurs krijgen niet betaald terwijl ze werken – wat voor de grootste acteurs waarschijnlijk niet direct een probleem is, maar voor de minder bekende acteurs wél. AP meldde eind augustus al dat 2.500 acteurs zich hebben aangemeld voor een noodfonds, zodat ze hun rekeningen kunnen betalen. En ook een ander fonds – The Motion Picture & Television Fund – had ook toen al aanvragen gekregen van acteurs die anders hun huur of telefoonrekening niet meer konden betalen.
De gemeenschap helpt elkaar overigens ook. Schrijver, producent en regisseur Ryan Murphy zette begin september een fonds op voor zijn eigen cast en crews, zodat zij hun rekeningen kunnen blijven betalen tijdens de staking. Steven Spielberg en zijn vrouw Kate Capshaw hebben ondertussen 1,5 miljoen dollar gedoneerd aan noodfondsen om stakende acteurs te helpen en filmmaker Paul Feig doneerde 100.000 dollar. En ook succesvolle en rijke acteurs helpen hun collega’s: acteurs als Meryl Streep, George Clooney, Julia Roberts, Matt Damon, Leonardo DiCaprio, Nicole Kidman en Ryan Reynolds doneerde in augustus ieder al een miljoen dollar of meer om anderen te helpen.
Vertraagde films en series
De staking heeft ondertussen natuurlijk ook impact op de studio’s: talloze films en series lopen vertraging op, omdat de betrokken acteurs weigeren te werken. Films als Deadpool 3, Gladiator 2, Lilo & Stitch, Mission: Impossible – Dead Reckoning Part Two en Superman: Legacy liggen daardoor stil. Diverse andere films hebben hun releasedatum zien verschuiven. Zo verschijnt The Lord of the Rings: The War of the Rohirim niet meer op 12 april 2024, maar op 13 december 2024.
Natuurlijk lopen ook diverse series nu vertraging op. De productie van series als Emily in Paris, One Piece, The Sandman, Stranger Things, Ironheart en Law & Order ligt stil. En andere series die al wel klaar waren, verschijnen pas later. Denk aan het vijfde seizoen van Fargo en het vierde seizoen van True Detective. Deze series zijn verschoven naar 21 november 2023 en 14 januari 2024.
De kans bestaat bovendien dat deze films en series nog meer vertraging op gaan lopen, aangezien er nog geen einde in zicht is voor de stakingen. We hebben dus geen idee hoe lang de huidige situatie dus voortduurt.