Lennart Graaff (BLOC): 'We willen het slimste wat er nu denkbaar is combineren in een slim gebouw'

Stan Hulsen

Het verhaal van BLOC, een bedrijf dat zich profileert met innovatieve gebouwen als The Dutch Windwheel en The Dutch Mountains.

Aan ambitie geen gebrek bij BLOC. Dat betaalt zich in 2015 uit als een idee van het bedrijf opeens van internationale media-aandacht geniet: het concept van The Dutch Windwheel. Dit 174 meter hoge gebouw moet The London Eye van Rotterdam worden.

Lennart GraaffLennart GraaffLennart Graaff is mede-oprichter van BLOC, een bedrijf dat creatieve concepten bedenkt en daar partners bij zoekt die elkaar anders niet tegen zouden komen. Dat moet leiden tot innovatie en beter gebruik van nieuwe technieken.Het ontwerp bestaat uit een binnenring voor hotels en appartementen en een buitenring met cabines, die als een reuzenrad ronddraaien. In het midden bevinden zich draden waar elektrisch geladen waterdruppeltjes door de wind worden geblazen, waardoor energie opgewekt wordt: de EWICON-techniek. Het gebouw moet jaarlijks 1,5 miljoen toeristen naar Rotterdam brengen, gaat volgens de eerste berekeningen 240 tot 500 miljoen euro kosten en moet een icoon van duurzaamheid worden. BLOC heeft zich op de kaart gezet.

Onder meer door de innovatie EWICON-techniek moet het gebouw meer energie opleveren dan het gebruikt. En daarmee zal The Dutch Windwheel in deze vorm alleen maar op papier bestaan. Want in het nieuwe ontwerp, dat dit voorjaar wordt gepresenteerd, zal deze techniek om energie op te wekken niet terug te vinden zijn, zegt Lennart Graaff, één van de oprichters van BLOC.

De techniek van de Elektrostatische Wind CONverter was slechts op kleine schaal bewezen, maar tegelijkertijd ook erg beperkt. Laat staan dat het in 2025 op een oppervlakte van meer dan 7500 vierkante meter rendabel genoeg is.

Gebakken lucht

Ons idee voor The Dutch Windwheel is groter geworden dan we zelf hadden kunnen denken - Lennart Graaff (BLOC)Een stapje terug, dus. “De EWICON-techniek was twee jaar geleden onze visie op hoe het gebouw moet functioneren”, zegt Graaff. Het concept van The Dutch Windwheel is gebaseerd op ‘new and next technologies’, vertelt hij. Technieken van de toekomst, die hun belofte nu nog niet bewezen hebben. “We hebben toen die visie gepresenteerd. ‘Dit zou kunnen.’ Dat is de wereld overgegaan. Het is groter geworden dan we zelf hadden kunnen denken. Dat heeft ervoor gezorgd dat er heel veel partijen bij betrokken wilden raken.”

Nu blijkt één van de ambitieuze uitgangspunten van het gebouw dus niet terug te keren. Bovendien moeten ook andere technieken van het gebouw nog samen met partners onderzocht worden. Verkoopt BLOC dan eigenlijk geen gebakken lucht? “Dat is natuurlijk wel een vraag die we regelmatig krijgen. Het zit nog wel op het snijvlak van concept naar product. Die slag moeten we nog wel maken”, erkent Graaff.

Maar dat partijen zich aan het concept willen koppelen, is voor hem het bewijs dat het geen luchtkasteel is. “Als BLOC hebben we echter geen trackrecord van bewezen projecten. Daar zijn we met 2,5 jaar te jong voor. Het is wel onze drive om de ambitie zo groot mogelijk neer te zetten. Samen met anderen proberen we dat dan om te zetten in realiseerbare projecten.”

The Dutch Mountains

Een ander project waar BLOC bij betrokken is, is The Dutch Mountains. Dit gebouw met een park aan de binnenkant moet in 2020 een eyecatcher van Brainport Regio Eindhoven zijn. Het eerste ontwerp ligt er nu, maar er staat nog niets vast, zegt Graaff. “Dat park blijft er zeker in, maar de rest kan helemaal anders worden. Dat komt omdat een gebouw normaal altijd wordt gebouwd door ontwikkelaars en bouwers die vanuit de vastgoedwaarde denken. Wij gaan helemaal aan de andere kant beginnen. We gaan technologiebedrijven, installatiebedrijven en dienstverleners bij elkaar zetten om de binnenkant te ontwerpen.”

Building as a Service - Lennart Graaff (BLOC)“Het uitgangspunt: dat het een superflexibele, –gebruiksvriendendelijke en –gezonde leefomgeving wordt. In het gebouw zijn we eigenlijk een soort ecosysteem van diensten aan het bedenken die de gebruiker straks ervaart: hoteldiensten, werkdiensten, schoonmaakdiensten… Vervolgens kijken we: wat voor gebouw is daar dan omheen nodig? Building as a Service.” BLOC wil het concept wat er nu staat binnen een jaar uitwerken tot een functioneel ontwerp.

“Ik zie dit bijna als een soort opstap naar de ontwikkeling van The Dutch Windwheel. Met The Dutch Mountains werken we met ‘now & new technologies’. We willen het slimste wat er nu denkbaar is combineren in een slim gebouw.” Toch houdt Graaff ook hier weer rekening met de technologie van de toekomst. “We willen dit vastgoedproject veel flexibeler maken.”

“Dat kan ik het beste uitleggen aan de hand van een energie-opwekkende gevel. Net als het Windwheel moet ook The Dutch Mountains energie opwekken. We weten nu al de techniek over vijf jaar veel verder is dan nu. We ontwerpen het gebouw dus zo dat het rendabel is dat je de oude klimaatgevel er bij wijze van spreken afschroeft en de nieuwe er opschroeft. Daarmee moet het een superflexibel gebouw worden.”

“En dat betekent nog wat voor je organisatiemodel. Eigenlijk moet je ook een coöperatie van gebruikers hebben die het gebouw afneemt. En een coöperatie van dienstverleners die de diensten levert. Daar zijn we nu de grenzen van aan het opzoeken.”

“Vervolgens moeten we een investeerder er straks van overtuigen dat het uiteindelijk gewoon een interessante belegging is voor 20-30 jaar. Maar ook dat het gebouw er na 5 of 10 jaar wel anders uit kan zien dat het nu is. En dat is wel een hele geestige. Traditioneel vastgoed wordt met de tijd minder waard, omdat je het niet kan veranderen. Hier proberen iets neer te zetten wat met de tijd beter kan worden.”

Lennart Graaff spreekt op 23 maart tijdens NRC Live: Moonshot. Numrush is als mediapartner verbonden aan deze editie van het evenement.