Ik heb twee dagen in virtual reality gewerkt - en ik kan het niemand aanraden

Bastiaan Vroegop

Je computer op kantoor in VR gebruiken klinkt heel gaaf, maar handig is het niet.

Een enkele foto op Twitter is genoeg om m’n blikveld te vullen. En dat allemaal in m’n kleine driekamerappartementje. Met een Oculus Rift op waan ik me namelijk middenin een meteorietenregen, waarin een computerscherm van tientallen meters rondzweeft.

Dat klinkt allemaal als sciencefiction, maar inmiddels is het gewoon mogelijk om in VR op zo’n gigantische computer te werken. Met het programmaatje Virtual Desktop kun je op deze manier een computer in VR bedienen, waarbij je zelf mag kiezen hoe groot het scherm is, hoe dichtbij je zit en waar je rondzweeft.

Dat ziet er allemaal ontiegelijk gaaf uit in virtual reality, zoals je in onderstaande video zit. Je kunt ineens je simpele houten bureautje achterlaten, om middenin de ruimte te werken op een scherm groter dan je ooit kunt aanschaffen. Dus ik deed het een uurtje. En daarna een paar uur. Voordat ik het wist, had ik twee dagen in virtual reality gewerkt. Maar als ik heel eerlijk ben, dan betwijfel ik of dit ooit weer zal gebeuren. Na het schrijven van dit artikel ga ik vermoedelijk gewoon weer terug naar m’n kantoortje in de echte wereld.

Wat je in bovenstaande video namelijk niet ziet, is hoe zo’n VR-scherm er nou echt in virtual reality uitziet. Bij VR bekijk je in feite twee beeldschermen van ontzettend dichtbij, waardoor de pixels worden uitvergroot. Er ontstaat hierdoor een soort van hordeureffect, waarbij er een flinterdun raster aanwezig is bovenop wat je ziet. Bij VR-video’s en games valt dit raster na een tijdje niet meer op, maar bij een virtuele desktop kijk je naar een ‘gewoon’ computerscherm.

Een computerscherm bestaat vaak uit vele matte vlakken, zoals het witte tekstveld waarin ik op dit moment aan het tikken ben. Daarop valt de VR-hordeur ontzettend op. De zwarte letters op het witte veld zijn ook nog eens vrij dun, waardoor ze door de uitvergrote pixels er grof en onduidelijk uitzien. Dat was zelfs nog een probleem op de consumentenversie van Oculus Rift, die een veel hogere resolutie heeft dan de vele smartphonebrillen.

Het lijken kleine dingetjes, maar het zorgt ervoor dat het gebruik van Virtual Desktop mijn meest hoofdpijnopwekkende ervaring in VR tot nu toe was. Niemand wordt er blij van om naar een grote, felle rechthoek van 10 meter hoog te kijken. Na een uur of drie moest ik wel pauze nemen, omdat het allemaal wat teveel werd. Vooral als ik een tijdje had gewerkt aan langere artikelen op een witte achtergrond, had ik brandende ogen toen ik even moest pauzeren.

Het enige waar ik grappig genoeg geen last van had was misselijkheid – iets waar VR nog wel eens voor kan zorgen. Ergens ook logisch, want ik zat urenlang stil binnen de virtuele wereld, zonder in bijvoorbeeld een voertuig te zitten.

Virtual Desktop

Alle kanten op

Ik heb bij m’n VR-experimentje nog wat gespeeld met de instellingen van Virtual Desktop, om bijvoorbeeld het scherm nog groter te maken. Nog net wat bijzonderder is de optie om het beeldscherm helemaal om me heen te wikkelen. Hierdoor moest ik daadwerkelijk rondjes draaien met de stoel om de juiste delen van m’n beeldscherm te vinden. Een ontzettend gaaf idee, maar… heel veel heb je er eigenlijk niet aan.

Wat hierdoor namelijk opviel: er is stiekem maar weinig reden om je werkcomputer op die manier om je heen te wikkelen. Ja, het is gaaf dat je in een Minority Report-achtige manier kunt ronddraaien om al je informatie bij elkaar te pakken. Maar ik had amper een moment waarop het me handig leek om op deze manier te werken.

Sterker nog: stiekem waren de afgelopen twee dagen best inefficiënt. Want waarom zou je met je gehele hoofd van links naar rechts draaien bij een simpele muisbeweging, als je op een gewoon beeldscherm alles in één oogopslag ziet? Je kunt het scherm van Virtual Desktop net zo klein maken als in de echte wereld, maar dan loop je tegen twee bezwaren aan. Ten eerste is de resolutie van de Rift te laag om zo’n klein scherm haarscherp in beeld te brengen. Ten tweede: waarom zou je dat doen, als je zonder VR-bril precies hetzelfde kunt?

Nutteloos

Tel daar nog eens bij op dat ik constant m’n muis en toetsenbord kwijtraakte – die zag ik namelijk niet met een VR-bril op – en ik kan eigenlijk geen reden bedenken waarom je op deze manier zou willen werken. Het is vooral onhandig – grotendeels omdat er nog geen besturingssysteem goed voor virtual reality is ontwikkeld.

Uiteraard is het wat flauw om de Oculus Rift en Virtual Desktop hier op af te rekenen. De Rift is immers niet gebruikt om mee te werken, maar om games en andere ervaringen te beleven. En Virtual Desktop is een simpel stukje software daarvoor, die basisfuncties voor de computer biedt.

Maar het toont wel iets aan. We zijn nog niet op een punt dat virtual reality op iedere denkbare wijze kan worden gebruikt om je computerervaring te verbeteren – en dat kan nog wel eens een tijdje gaan duren. De Rift beperkt zich op het moment tot ervaringen die hier speciaal voor zijn bedoeld. En wij mijden voortaan alles dat daar niet onder valt.