Ben Hammersley: 'Er is iedere 50 jaar een techrevolutie, nu zien we die voor het eerst aankomen'

Wim Kopinga

Ben Hammersley ziet in AI een techrevolutie die eens in de 50 jaar voorkomt. Een revolutie die volgens de Brit beangstigend moet zijn.

Ben Hammersley is een futurist, spreker, journalist (WIRED) en schrijver van 5 boeken over technologische ontwikkeling. Op The Next Web vertelde hij een verhaal over verandering “daar houden mensen niet van” en van een toekomst met AI. Hij begon zijn verhaal geruststellend. “Alles komt goed”, maar we mogen nog wel wat hobbels in de weg verwachten.

Hammersley begint zijn verhaal met een blik terug, ruim honderd jaar terug. Op 29 mei 1913 is de openingsavond van Igor Stravinsky’s ballet The Rite of Spring in een theater in Parijs. “Doe je ogen dicht en denk terug aan 1913”, zegt de Brit. “Je zit met champagne te wachten.” Stravinsky wordt op dat moment op handen gedragen en de verwachtingen voor het ballet zijn hoog. “Het begint met een danser, midden op het podium — naakt. De muziek begint te spelen, maar het klopt niet. Iedereen begint te mompelen en mensen raken in opstand. Mensen beginnen een gevecht en het eindigt in rellen in het theater.”

Hammersley is even stil. “Mensen houden niet van nieuwe dingen.”

“Dat is een probleem voor iedereen hier, want wij zijn van de nieuwe dingen. Deze conferentie heet The Next Web, niet The Previous Web. Je wilt nieuwe dingen zien.” De mensen in de zaal op de conferentie zijn daarom volgens de futurist een beetje raar. De meeste mensen zich vast willen houden aan wat er al is. Aan de geschiedenis. “Toch is er een drijvende kracht die ons de afgelopen 40 à 50 jaar constant nieuwe dingen brengt.”

Hammersley heeft het over de wet van Moore. Gordon Moore, een van de oprichters van chipfabrikant Intel, deed in 1965 de voorspelling dat de hoeveelheid chips iedere twee jaar verdubbelt. “Zijn voorspelling bleek uit te komen, tot de dag van vandaag, en dat is raar. Onze cultuur is gebaseerd op het niet hebben van die verdubbeling van kracht. We kregen in het verleden niet iedere twee jaar een zwaard dat twee keer zo goed was, of een paard of ploeg die te maken kreeg met een verdubbeling van kracht.”

Om aan te tonen dat technologie momenteel snel verandert, en we nieuwe ontwikkelingen niet moeten negeren blikt Hammersley nog eens terug. “Als we vandaag technologie negeren die nu nog uit rommel bestaat, zal dat ons over 10 jaar nekken. We noemen dat de Kodak-verandering.”

Kodak-verandering

“Kodak vond de digitale camera zelf uit in 1978. Die was enorm groot en kon maar 1 foto maken van 0,1 megapixels — de resolutie van een schaakbord. Toen ze dat in de boardroom bekeken was de reactie ‘yeah, but it’s shit isn’t it?’ Kodak maakte op dat moment de mooiste film ter wereld, waarom zouden ze hier geld aan uitgeven?”

Maar digitale camera’s werden beter en beter. Op de dag dat Kodak failliet ging, werd Instagram ironisch genoeg door Facebook gekocht voor bijna 1 miljard dollar. “Die app zorgt ervoor dat digitale foto’s op oude film van Kodak lijken”, lacht Hammersley.

“Bepaalde technologie is nu nog niet zo goed, maar zal uiteindelijk geweldig worden en je bedrijf misschien vermoorden. Kunstmatige intelligentie is op dit moment zo’n technologisch in ontwikkeling, en dit jaar is het kantelpunt — het wordt enorm nuttig, niet alleen bij zelfrijdende auto’s.” De futurist ziet ook potentie voor AI-advocaten, dokters en bankiers. Eigenlijk alle menselijke taken kunnen overgenomen worden door kunstmatige intelligentie. 

AI zou beangstigend moeten zijn

“Voor mij en jullie in de zaal is dat geweldig nieuws. Wij vinden het supercool, maar ‘normale mensen’ zullen bang naar je staren als je hier over vertelt. Die AI is beangstigend en zou dat ook moeten zijn, want enorm veel mensen verliezen hun baan en hun leven ziet er straks anders uit. En we hebben dit al eerder gezien, want iedere 50 jaar komt er nieuwe technologie die alles daarvoor kapot maakt.”

In 1913 was daar de auto die het straatbeeld veranderde, want steden waren ingericht op paarden. Door de komst van de auto werd de Route 66 vervangen door de snelweg. “Die steden aan de Route 66 moesten faillissement aanvragen, want mensen reden door en gaven er hun geld niet meer uit.

“Iedere 50 jaar is er een revolutie en dit is de eerste keer dat we het nu al door hebben. Dat we van tevoren veranderingen aan kunnen brengen en we ons bewust zijn van de angsten.” Hammersley wil dat we ons daar bewust van zijn. “Ik wil jullie niets nieuws vertellen over technologie, maar ik wil dat jullie over twee dingen nadenken.”

Het eerste is een waarschuwing. Volgens de Brit moeten wij, de mensen die met technologie bezig zijn, nadenken over hoe innovatie de wereld verandert. “Nieuwe technologie kan beangstigend zijn voor die ‘normale mensen’. Ze reageren op een vreemde manier. Ik wil jullie laten concentreren op hoe die technologieën niet alleen jullie, de VS, of hipsters al beïnvloeden, maar ook hoe deze gebruikt of misbruikt zullen worden op de rest van de wereld. Die sociale verandering is belangrijk. Als je met technologie de wereld wilt veranderen, moet je nadenken over wat je doet.”

Het tweede is een overlevingsstrategie, die volgens Hammersley noodzakelijk is. “AI komt en zal langzaam industrieën doen vervagen.  Ook jouw positie is een risico en je kunt maar op één manier voorop lopen: door mentale techniek.” De futurist wil dat we iedere paar maanden even stilstaan en na moeten denken over wat we doen als individu, familie, bedrijf of zelfs als land. “Als ik dit voor het eerst zou doen, hoe zou ik dat dan doen? Welke technologie zou ik dan gebruiken? Van welke nieuwe technieken zou ik gebruikmaken? Zo blijf je vooroplopen bij die opkomende veranderingen. Als je dit ook kunt leren aan de mensen hierbuiten — aan de normale mensen  dan zullen hun angsten ook weg gaan”, zegt Hammersley.

“Stravinsky plande een jaar later een tweede optreden met dezelfde dansers en musici en alles begon opnieuw. De danser begon, midden op het podium — naakt. De muziek steeg op en het hele publiek juichte en vond het uiteindelijk geweldig.”