Het Nationaal Hitteplan treedt vanaf vandaag in werking, Rijkswaterstaat neemt maatregelen én er geldt een smogwaarschuwing. Het is dus duidelijk: het wordt warm. Deze maandag wordt het al ruim 30 graden en dinsdag gaat de temperatuur naar verwachting zelfs over de 35 heen. Tropisch weer dus, en dat heeft misschien meer gevolgen dan je denkt.
Zo warm als dat het begin deze week wordt, wordt het niet vaak in Nederland. Niet gek dus, dat er aan alle kanten waarschuwingen klinken om vooral toch op te passen en maatregelen te nemen. Voor veel mensen klinken die maatregelen logisch: drink genoeg water, houd je woning koel, vermijd lichamelijke inspanning en voorkom verbranding. Maar er is meer waar je rekening mee moet houden tijdens deze warme dagen.
Smeltende medicijnen
Misschien heb je op de verpakking van medicijnen – bijvoorbeeld van je ADHD-medicatie of paracetamol – wel eens gezien dat je ze koel moet bewaren. En die melding staat er niet zomaar op. De Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP) waarschuwt tegenover RTL Nieuws namelijk dat je medicatie aangetast kan worden met tropisch weer, zoals we nu verwachten.
Wat kan er dan gebeuren? Medicatie als zetpillen kunnen smelten, waardoor je ze niet meer kunt gebruiken. Bevat een medicijn eiwit? Dan kan dat eiwit gaan vervormen, wat ook niet goed is. Dit is bijvoorbeeld een risico bij insulinespuiten. Medicijnen met vocht erin lopen het risico dat het vocht verdampt, waardoor de concentratie van het medicijn verandert.
Met andere woorden: houd je medicatie koel! Het advies van de KNMP is om ze niet boven een temperatuur van 25 graden te bewaren. Maar hoe doe je dat met dit warme weer? Als je koelkast niet te koud staat, kan medicatie ook in de koelkast bewaard worden. Dat is echter niet verstandig als ze daarvoor al te warm zijn geweest, want dan weet je niet precies wat er met de samenstelling gebeurd. Verhuis je medicijnen dus vroeg op de dag – voor de ergste hitte – naar de koelkast.
Voorbereid op reis
Het liefst werk je met dit soort weer natuurlijk thuis. Maar het kan zijn dat je toch de weg op moet. In dat geval adviseert Rijkswaterstaat – dat het Hitteprotocol heeft ingesteld – om goed voorbereid op weg te gaan. Zo wordt geadviseerd om voldoende drinkwater mee te nemen. Drink je namelijk niet genoeg, dan kan je concentratie afnemen. En dat kan natuurlijk voor heel wat andere problemen zorgen, zoals auto-ongelukken.
Verder adviseert Rijkswaterstaat om een paraplu mee te nemen als je gaat rijden. Mocht je dan onderweg pech hebben, dan kun je de paraplu gebruiken om jezelf uit de zon te houden. In de auto blijven zitten is geen optie, aangezien die – zeker bij tropisch weer – heel snel opwarmt in de zon.
Ook heeft Rijkswaterstaat een verzoek aan automobilisten: houd je sigarettenpeuken en overig afval binnenboord. Je kunt namelijk snel een bermbrand veroorzaken met dit soort afval.
Bereid je voor: dit doe je bij een zonnesteek
Ja, ja, het Hitteplan is ingesteld. Menig Nederlander kijkt er nauwelijks meer van op en gniffelt bovendien bij het zien van de adviezen. Toch moeten we de adviezen uit dat Hitteplan niet te laconiek bekijken. Er kleven namelijk wel serieuze risico’s aan hitte, zeker bij extreme hitte zoals we die nu verwachten. Als je namelijk meer vocht verliest dan je drinkt, kan je lichaam niet meer goed afkoelen. Ga je dan ook nog de zon in en word je steeds warmer, dan kun je een zonnesteek krijgen. En uiteindelijk kan dat zelfs tot een hitteberoerte lijden.
Daarom is het verstandig om je voor te bereiden en te weten wat je moet doen als jij of iemand anders een zonnesteek of erger krijgt. De website Thuisarts zet op een rij welke symptomen je kunt herkennen en welke stappen je kunt nemen. Allereerst hoe je het herkent: je huid is heel warm, je zweet veel, bent bleek, hebt hoofdpijn, bent duizelig, misselijk, hebt kramp in je spieren, je hart klopt snel en/of je voelt je slap.
Zie je iemand met een zonnesteek? Zet diegene dan onder een koele douche, geef deze persoon iets te drinken (zoals water of limonade), leg diegene in een koele kamer en laat de persoon rusten. Geeft iemand over, is deze persoon in de war of flauwgevallen en na 2 minuten nog niet wakker? Bel dan 112.
Houd ook je dieren koel
Wij hebben het warm, maar je hond/kat/konijn/cavia/hamster ook! Dus hoe zorg je dat ook je huisdieren het hoofd koel houden? De Dierenbescherming adviseert vooral om je huisdier op een koele plek te houden en voor vers drinkwater te zorgen. Heeft je huisdier het erg warm/ Honden, katten, konijnen en knaagdieren kun je natmaken om af te koelen. Doe dat dan niet met ijskoud water, en vooral bij de kop, oren, hals en poten.
Natuurlijk zijn er per diersoort ook wat speciale tips. Honden kunnen bijvoorbeeld ook gaan zwemmen, of kun je een koeltematje of een koeltehalsband geven. Katten zoeken vaak zelf wel een koel plekje op om te liggen. Paarden wil je vooral schaduwrijke plekken en vers drinkwater geven, maar je kunt ook lauw water over de huid sprenkelen.
Voor kleinere huisdieren zijn er ook adviezen om koel te blijven bij tropisch weer. Voor konijnen en knaagdieren kun je bijvoorbeeld zelf koelelementen maken door plastic flessen met water te vullen en in de vriezer te leggen. Omwikkel de bevroren fles met een theedoek en leg hem in het hok. Zo hebben zij hun eigen koele plekje. Eigenaren van knaagdieren krijgen daarnaast het advies om verspreid over de dag een paar keer groente te geven voor extra vocht.