Privacy, productdesign en Glassholes: de moeizame start van Google Glass

Het moment dat je wist dat zou komen en toch ook niet, maar eigenlijk wel en toch is het anders dan je dacht: Google stopte gisteren met de verkoop van hun eerste editie van Glass. Onder leiding van Nest-oprichter Tony Fadell gaat het team terug naar de tekentafel, maar met een rugzak vol ervaring.

Austin, maart 2013. In een bomvolle zaal presenteert Google hun eerste serie van nieuwe apps voor ‘Project Glass’, de slimme bril die het bedrijf een klein jaar eerder had geïntroduceerd en al dik een half jaar aan het promoten was. Nadat de eerste ‘documentaire‘ – tijdens de Fashion Week in New York nog wel – in 2012 al was geschoten met de bril was de toon gezet. Dit zou een innovatie worden die zijn sporen zou nalaten.

Ik kan me nog herinneren hoe het publiek tijdens SXSW reageerde op die apps: het was mager, héél mager. Sociaal netwerk Path, Evernote en Skitch kregen de handen van het aanwezige publiek weliswaar op elkaar, er was ook kritiek te horen. Google had de bril net daarvoor in beperkte oplage aangeboden aan zo’n 8000 Amerikaanse developers, designers en celebs, maar met een prijskaartje van $1500 waren de verwachtingen toch wat hoger komen te liggen.

De haat-liefde van tech geeks

Even later, in april van dat jaar, lopen we Robert Scoble tegen het lijf op The Next Web in Amsterdam. Scoble is een fervent technopositivist en heeft uiteraard als één van de eerste de Glass op zijn neus. Tijdens de conferentie trekt hij dan ook genoeg aandacht (ook van DWDD) en terwijl wij ons interview opnemen, vormt er achter mij een rij van mensen. De Amerikaan weet al hoe laat het is en neemt uitgebreid de tijd om iedereen in de rij een keer de bril te laten dragen.

Toch blijkt ook in ons land dat de bril met argusogen wordt gevolgd. Al tijdens de conferentie haakt een bezoeker adrem in: hij deelt plastic brilletjes uit, Google Glass – maar toch niet, zeg maar.

Het design van de bril, het idee van de lens voor je ogen en de camera naast je hoofd: het was een constante haat-liefde verhouding met tech geeks.

Op jacht naar credibility

In de maanden na die eerste introductie lijkt Google ook niet doof voor de kritiek rond het design. Het bedrijf opent in de herfst 2013 de lopende band en laat vanaf november de eerste groep gebruikers vrienden en kennissen uitnodigen om ook een bril te kopen.

Kort daarna start een nieuw offensief: NBA-spelers dragen de bril tijdens wedstrijden, de Amerikaanse brandweer is er mee aan het testen en L’Oreal gaat kappers trainen via de bril. Al ver voor al deze stunts had ‘ons eigen’ AMC intussen al de eerste operatie ooit via de camera van de bril live uitgezonden en keken duizenden bezoekers tijdens een congres mee bij de ingreep.

Google-Glass

Ondanks deze PR blijft Google struikelen over het nerdy imago van de bril. Het bedrijf besluit om leentjebuur te spelen bij die ouderwetse bril en lanceert op eigen initiatief vier ‘klassieke’ monturen waar de computer van de bril op kan worden gemonteerd. Tevergeefs, de nieuwe designs slaan niet aan, mede omdat het meest opvallende gedeelte van de Glass nog altijd prominent zichtbaar is.

Google sloeg krampachtig om zich heen, op zoek naar credibility voor Glass Het heeft er in de zomer van vorig jaar dan alle schijn van dat Google krampachtig om zich heen slaat, op jacht naar credibility. Geruchten over een samenwerking met grote merken als Ray Ban en Oakley worden weliswaar bevestigd, maar een eindproduct komt er niet. Ook de toevoeging van designer Ivy Ross aan het team draagt niet bij aan een nieuw ontwerp.

Uiteindelijk komt er wel een vervolg op de samenwerking met designer Diane von Furstenberg, maar de zonnebril met een prijskaartje van $1500 maakt het verschil uiteindelijk ook niet.

Privacy, onwetenheid en Glassholes

Vanaf het voorjaar 2013 blijkt inderdaad dat Google Glass een innovatie is die zijn impact zou hebben op de maatschappij, maar niet op een manier die Google zelf zal hebben voorzien.

De komst van de bril leidt – vooral in de straten van San Francisco – tot vraagtekens en vreemde situaties. Zo krijgen autorijders boetes voor het dragen van de bril tijdens het besturen van hun voertuig. In eerste instantie onterecht, maar wanneer later blijkt dat de bril net zo gevaarlijk kan zijn als een smartphone, voeren veel Amerikaanse staten officiële wetten in.

Er is veel onwetenheid rond de bril en wat het apparaat nu wel en precies niet kan, al blijft bij veel mensen hangen dat het apparaat foto’s kan maken en video’s kan opnemen. Er is een vrees dat Google grootschalige gezichtsherkenning via de bril gaat uitrollen (Google heeft gezichtsherkenning overigens nooit toegelaten, al probeerde partijen als Lambda het wel).

cropped-googleglasses

Het leidt, niet lang nadat de bril aan meer mensen beschikbaar wordt gesteld, tot vreemde taferelen in de VS én een nieuwe term: Glassholes. Het begint met de eerste Amerikaanse café’s die de bril verbieden omdat andere gasten zich ongemakkelijk voelen bij de bril: neemt de drager nu een foto of video op? Er wordt door kledingmakers creatief ingehaakt.

Al snel werd Glassholes ook elders de toegang geweigerd, van restaurants en discotheken tot de sauna. Wanneer de politie in de zomer van 2013 een aantal bioscoopbezoekers uit de zaal haalt omdat ze een Glass dragen, besluit de MPAA (de belangenorganisatie in de VS) de bril landelijk te verbieden in de bios. Het merendeel van de Amerikanen blijkt grote issues te hebben met de bril en dat doet de adoptie bepaald geen goed.

Glass aan het werk

In de zomer van 2014 zijn de verwachtingen onder developers en ondernemers hoe dan ook hooggespannen. Google heeft sinds de introductie van Glass vooral veel herrie gemaakt rond het design, maar de verwachting is toch wel dat het bedrijf tijdens I/O, hun eigen developersconference, een flinke update zullen aankondigen van de bril.

Het blijft stil rond Glass. Heel erg stil.

De media schrijft Glass in de zomer van 2014 al af: het project zou geen prioriteit meer hebben bij Google. De media schrijft de slimme bril in de dagen na de conferentie af: Google geeft Glass duidelijk geen prioriteit meer. Ook de opportunistische ondernemers  die een kans zagen – in krap 1,5 jaar tijd explosief toegenomen – trekken hun conclusies en leggen ontwikkelingen voor de bril stil.

Toch gaf Google een maand of twee voor hun conferentie een duidelijke update rond Glass. Het bedrijf lanceerde Glass at Work, een programma voor developers die zich richten op de werkvloer. Niet gek, want naast chirurgen, kappers en de brandweer bleken intussen ook stewardessen, de politie en hulpverleners in rampgebieden veel plezier te beleven aan de bril.

w575 (1)

De schade is echter groter dan gedacht. Media schrijft over een flop, terwijl ook die immer positieve Robert Scoble zich kritisch uitlaat: “Het is nooit meer geweest dan een experiment met een half product. Het is bizar dat een bedrijf als Google zoiets durft te verkopen voor zo’n bedrag”.

OK Glass, what’s Nest?

Het einde van Google Glass, zoals de afgelopen dagen beschreven, is absoluut niet bereikt. Voor alle duidelijkheid: Google sluit het Explorer-programma en stopt met het verkopen van de bril aan particulieren, niet met Google at Work en al zeker niet met Google Glass als project.

Glass stond in zijn kinderschoenen, de eerste gebruikers hebben ons leren lopen. - Google Glass teamZoals het bedrijf zelf omschrijft is de ‘open beta’ van Glass afgesloten. Het team omschrijft in een post op Google+: “Glass stond in zijn kinderschoenen, de eerste gebruikers hebben ons leren lopen. We hebben nog een berg werk te verzetten, maar we zijn klaar om grotere schoenen aan te doen en te gaan leren hoe we kunnen rennen!“. Met andere woorden: terug naar de tekentafel met een rugzak vol testresultaten.

tony fadell google

Aan het hoofd van die tekentafel staat een man die weet hoe het is om een impopulair product tot nieuwe hoogte te brengen. Tony Fadell is vooral bekend als de man die de saaie thermostaat weer hip wist te maken en verkocht voor een recordbedrag aan Google, maar voordat de Amerikaan met Nest aan de slag ging, was hij verantwoordelijk voor de ontwikkeling van Apple’s iPod.

Het zal de komende maanden in de mainstream misschien stil blijven rond Glass, maar de samenwerkingen met Ross, Ray-Ban en de begeleiding van Fadell gaan er voor zorgen dat de slimme bril absoluut zal terugkeren.

In welke vorm zal de tijd moeten leren, maar met alle opgedane kennis kunnen we aannemen dat Google dan wel het vizier op scherp heeft staan