‘Facebooks pogingen om nepnieuws aan te pakken hebben weinig effect’

Facebook nepnieuws

Facebook is al enige tijd bezig met initiatieven om nepnieuws aan te pakken. Maar die hebben vooralsnog weinig effect, blijkt uit een onderzoek van de universiteit Yale. Zij legden nep- en echt nieuws voor aan meer dan 5.000 Amerikanen. En volgens de resultaten blijven we nepberichten geloven.

Een van de initiatieven is dat Facebook samen met nieuwsorganisaties in diverse landen – waaronder Nederland – nepnieuws op het sociale netwerk voorziet van een speciaal label. Besluiten meerdere factcheckers dat een artikel niet klopt, dan wordt dat weergegeven op de website. Een artikel wordt dan ook minder prominent in de nieuwsfeed neergezet.

Volgens het onderzoek schatten mensen de artikelen met het label wel als iets minder betrouwbaar in. Maar 15 procent van de mensen blijft ook nepnieuws met een label vertrouwen. Daarnaast is er een averechts effect: is nepnieuws nog niet gelabeld – bijvoorbeeld omdat de factcheckers het nog niet hebben gezien – dan zien gebruikers onder de 26 jaar oud en aanhangers van president Donald Trump het bericht als correcte informatie.

Bereik

In Nederland werkt onder meer NU.nl mee aan het aanmerken van nepnieuws. Hoofdredacteur Gert-Jaap Hoekman zegt op de website dat vooral het beperken van de verspreiding van nepnieuws in de nieuwsfeed belangrijk is. Maar de onderzoekers houden in hun studie geen rekening met het lagere bereik van nepnieuws met een label.

Facebook zelf zegt tegenover Politico dat de onderzoeksmethode van de wetenschappers niet toereikend is. Het onderzoek werd uitgevoerd met een vragenlijst en niet op het sociale medium. Daarnaast heeft het platform veel meer initiatieven tegen nepnieuws dan alleen de labels. Zo worden advertenties op websites met nepnieuws geblokkeerd, zodat het moeilijker is om er geld aan te verdienen.

Cijfers over hoe effectief de aanpak van nepnieuws is, heeft Facebook niet.